5Myśl w kategoriach Wygrana-Wygrana
Myślenie w kategoriach „wygrana-wygrana” nie jest tylko techniką, to kompletna filozofia stosunków międzyludzkich. Aby stworzyć skuteczne, współzależne relacje, musimy zobowiązać się do tworzenia korzystnych dla obu stron i satysfakcjonujących sytuacji.
Covey wyjaśnia, że istnieje sześć paradygmatów interakcji człowieka:
- Wygrana-Wygrana: obie osoby wygrywają. Umowy lub rozwiązania przynoszą obopólne korzyści i są satysfakcjonujące dla obu stron.
- Wygrana-Przegrana: “Jeśli ja wygrywam, ty przegrywasz.” Ludzie, którzy preferują podejście Wygrana-Przegrana mają skłonność do używania pozycji, siły, koneksji, możliwości finansowych czy siły osobowości aby osiągnąć to co chcą. Cechuje ich autorytarny styl kierowania „Robimy tak, jak ja chcę, a ty musisz ustąpić”
- Przegrana-Wygrana: “Ja przegrywam, ty wygrywasz” Myślących w ten sposób
łatwo zadowolić lub obłaskawić. Stawiają na popularność i akceptację. Mają zbyt mało
odwagi, aby dać wyraz swoim uczuciom i przekonaniom. - Przegrana-Przegrana: Obie osoby przegrywają. Dzieje się tak np. gdy spotykają się ze sobą osoby o podejściu “Wygrana-Przegrana” – czyli gdy dwoje
upartych, bezwzględnych, zainteresowanych jedynie sobą ludzi znajdzie się w sytuacji
wzajemnego oddziaływania, rezultatem będzie „Przegrana-Przegrana” - Wygrana: Ludzie z mentalnością “Wygrana” niekoniecznie chcą, aby ktoś inny przegrał – to nieistotne. Liczy się to, że dostają to, czego chcą.
- Wygrana-Wygrana lub nie robimy interesów: jeśli nie możesz dojść do porozumienia, które jest korzystne dla obu stron, nie ma żadnej umowy.
Najlepszą opcją jest tworzenie sytuacji, w których wygrywają wszyscy. W przypadku podejść Wygrana-Przegrana i Przegrana-Wygrana wydaje się, że jedna osoba dostaje obecnie to, czego chce, ale wyniki będą negatywnie wpływać na relacje między tymi dwoma ludźmi.
„Wygrana-wygrana” znaczy tyle, że umowa, porozumienie czy rozwiązanie jest korzystne dla wszystkich. Takie rozwiązanie pozwala na to, by wszystkie zainteresowane strony czuły się zadowolone z podjętej decyzji i zobowiązane do wcielania jej w czyn.
Dla osiągnięcia postawy „wygrana-wygrana” bardzo istotne jest utrzymanie na wysokim
poziomie zarówno odwagi, jak i rozwagi. Jest to równowaga, która oznacza prawdziwą
dojrzałość. Jeśli ją mam, mogę słuchać, mogę empatycznie rozumieć, ale mogę także z
odwagą stawić ci czoło.
Ważna jest umiejętność oddzielenia osoby od problemu, zadbanie o dobro sprawy, nie o własną pozycję, dążenie do obopólnej korzyści oraz obstawanie przy obiektywnych kryteriach, które są do przyjęcia przez obie strony.
„Wygrana-wygrana” to wiara w trzecie wyjście. Nie chodzi o to, czy będziemy to robić
na twój, czy na mój sposób; chodzi o to, by robić to lepiej. – Stephen R. Covey