Bulimoreksja to schorzenie, które wykazuje cechy anoreksji i bulimii. Jak każdą dysfunkcję o podłożu psychicznym należy prowadzić interdyscyplinarnie, gdyż nieleczona bulimoreksja może prowadzić do niedożywienia, a w skrajnych przypadkach śmierci. Jak rozpoznać bulimoreksję?
Bulimoreksja – co to takiego?
Bulimoreksja daje objawy bulimii i anoreksji, czyli dwóch najczęściej występujących zaburzeń odżywiania. Zwana też anoreksją bulimiczną i określana w literaturze anglojęzycznej jako binge-purge syndrome, co należy rozumieć jako zespół objadania się i przeczyszczania. W związku z tym, że bulimoreksja nie posiada jasnych kryteriów diagnostycznych, wielu specjalistów odrzuca to schorzenie. Jednak zważywszy na fakt, że zachowania towarzyszące zaburzeniu nie dają jednoznacznych objawów ani anoreksji, ani bulimii – zostało stworzone pojęcie bulimoreksji.
Bulimoreksja przechodzi przez cykle, które charakteryzują się okresami głodówek, które przerywane są napadowym objadaniem się. Objawy tych dwóch zachowań muszą występować przynajmniej przez 2 dni w tygodniu, nieprzerwanie przez okres 6 miesięcy.
Cykle bulimoreksji:
- Faza napadowa – czyli okres objadania się. Polega na spożywaniu nadmiernej ilości pożywienia, zdecydowanie powyżej zapotrzebowania na energię. Przyjmowanie pokarmu najczęściej odbywa się w sposób niekontrolowany, w samotności lub nawet w ukryciu. Najczęściej są to produkty przetworzone typu fast food, słodkie i słone przekąski. Osoba później odczuwa wyrzuty sumienia, dochodzi także do przeciążenia układu pokarmowego i dolegliwości tym związanych np. ból brzucha, wzdęcia, gazy itp.
- Faza oczyszczania – okres ograniczenia diety. Wiąże się z potrzebą ograniczenia ilości przyjmowanego pożywienia, co bardzo często sprowadza się do głodówek. Jest to próba przejęcia kontroli nad łaknieniem i ma na celu oczyszczenie ciała i umysłu od negatywnych, autodestrukcyjnych myśli. Mogą być stosowane różne metody przeczyszczania m.in. wywoływanie wymiotów, używanie preparatów przeczyszczających lub diuretyków. Częstym symptomem jest stosowanie wzmożonej aktywności fizycznej.
- Faza spokoju – pozorny powrót do równowagi fizjologicznej i emocjonalnej. Jest to próba budowania zdrowych relacji z jedzeniem i własnym ciałem. Osoba stara się jeść zdrowo i przyjmować ilości pożywienia zbliżone do całkowitego zapotrzebowania na energię. Mimo wszystko okres ten nie trwa zbyt długo, choć jest to kwestia indywidualna. Może dochodzić do nerwowego kontrolowania masy ciała poprzez częste ważenie się i stosowanie kalkulatora BMI.
Bulimoreksja – jakie zachowania mogą budzić niepokój?
Należy podkreślić, że osoba cierpiąca na bulimoreksję rzadko wystarczająco wcześnie dostrzega u siebie problem. Schorzenie ma podłoże psychiczne, a fazie napadowej zwykle towarzyszą silne emocje takie jak: smutek, brak zrozumienia, uczucie bezradności, zdenerwowanie, samotność i wręcz paniczny lęk przed przytyciem. Osoby te cechuje niska samoocena, która wynika z niezadowolenia z własnej sylwetki. Bardzo często osoba dotknięta zaburzeniem wycofuje się z przestrzeni publicznej, unika kontaktów społecznych, czy rezygnuje z realizowania swoich pasji.
Objawy bulimoreksji:
- nadmierna kontrola masy ciała i wyliczanie BMI;
- uwaga skupiona na wyglądzie własnego ciała;
- niezadowolenie z sylwetki;
- silna kontrola spożywanego pożywienia, liczenie kalorii;
- stosowanie drakońskich diet, głodówek;
- wykluczanie z jadłospisu określonych grup produktowych;
- wprowadzenie nadmiernej aktywności fizycznej;
- przyjmowanie dużych ilości pożywienia w krótkim czasie;
- niespożywanie posiłków wraz z bliskimi;
- stosowanie metod przeczyszczających;
- widoczna utrata masy ciała w krótkim czasie;
- osłabienie;
- nadmierna senność;
- zaburzenia nastroju.
Kluczowa dla diagnozy jest cykliczność ww. zachowań. Zagrożenie mogą jednak dostrzec osoby z najbliższego otoczenia, żyjące w jednym gospodarstwie domowym. Wczesna diagnoza może uchronić przed pogłębieniem zaburzeń, które prowadzą do wyniszczenia organizmu.
