Kim jesteś? Czy znasz swój typ osobowości?

Czy znasz swój typ osobowości? Każdy z nas ma jakąś osobowość mniej lub bardziej skomplikowaną. Psychologia w wielu swoich nurtach badawczych czy innymi słowy, poznawczych, usiłuje wyjaśnić wszystkim zainteresowanym na czym tak dokładnie opiera się istota ludzkiej osobowości. Bierze się ona z naszych zachowań. Całe wieki trwa zgłębianie przez różnych specjalistów, głównie jednak psychologów, zagadek naszego umysłu, bo ten kryje ich w sobie naprawdę wiele. Polega to mniej więcej na tym, że określone już i gotowe cechy charakteru przypisuje się konkretnemu zachowaniu. Wówczas mówimy o określaniu osobowości.

“(..) zewnętrzne jest odbiciem wnętrza, jest jego przedłużeniem, językiem. (..) osobowość ożywia nasze jestestwo, ujawnia się za pośrednictwem tego, jacy jesteśmy”. – Maxime Chattam

Od Hipokratesa do Junga

Hipokrates jako pierwszy uczony dokonał podziału ludzkiej osobowości na cztery typy. Podział ten do dziś pozostaje aktualny i jest nadal stosowany. Według Hipokratesa istnieją takie typu osobowości człowieka jak: sangwinik, choleryk, melancholik, flegmatyk. Gdyby tak przeprowadzić uliczną sondę, prawdopodobnie mogłoby się okazać, że najczęściej kojarzymy choleryków i flegmatyków. Nawet możemy mieć przed oczyma konkretne twarze przedstawicieli tychże osobowości. Warto jednak mieć świadomość, że zanim nazwiemy kogoś cholerykiem czy flegmatykiem, powinniśmy zdawać sobie sprawę z jednej ale za to dość konkretnej rzeczy a mianowicie takiej, że dana osoba nie musi posiadać wszystkich cech osobowościowych, które przypisuje się do konkretnego typu. My często zapominamy o bardzo przydatnym narzędziu jakim jest miara indywidualności, czyli każdy człowiek stanowi odrębne indywiduum. Umysł człowieka jest bowiem niezwykle złożony.

No i przyszedł Carl Gustaw Jung, który był pochodzącym ze Szwajcarii psychiatrą, psychologiem ale też naukowcem, który dokonał podziału na szesnaście typów osobowości z ekstrawertykiem i introwertykiem na czele. Jest to najbardziej znany a jednocześnie niepełny, choć klasyczny podział na typy człowieczych osobowości. Jeżeli przetrząśniemy teorię Junga to zorientujemy się, że obejmuje ona typ osobowości: postrzegający, oceniający, myślący i czujący.

Cechy tworzą typy

Pozostając w temacie Hipokratesa i Junga, można stwierdzić, że pierwszy z nich określił typy a drugi uzupełnił je cechami osobowości. Ktoś nie zorientowany mógłby dojść do wniosku, że typ i cecha jest tym samym zagadnieniem. Nie jest to to samo zagadnienie. Przyjrzyjmy się więc czterem typom Hipokratesa.

Jako pierwszy występuje sangwinik, którego cechuje wieczny optymizm. Przejawia on problemy ze skrywaniem tego, co myśli oraz tego, co czuje. Sangwinika można poznać po tym, że mówi wprost co myśli, co czuje, jest głośnym ekstrawertykiem i nawiązywanie nowych znajomości nie stanowi dla niego żadnego problemu. To osoba otwarta, lubiąca wyzwania.

Drugi w kolejce stoi choleryk, który ma tendencje do bycia pracoholikiem. Wybucha często gniewem ale jego gniew jest zazwyczaj krótkotrwały, choć trzeba przyznać, że gwałtowny. Cechuje go zdecydowanie, determinacja a wszystko po to, by mógł osiągnąć taki czy inny cel. Wybuchami wspomnianego gniewu, wyładowuje emocje.

Trzecią pozycję zajął melancholik, którego nastawienie do życia jest wymalowane paletą ciemnych kolorów. To osoba zamknięta w sobie. Cechuje ją wysoki poziom empatii. Emocji, które przeżywa, nie okazuje na zewnątrz, więc można się nie zorientować a te bywają całkiem spore. Jest to człowiek sumienny, który nigdy się nie spóźnia.

Całość zamyka stojący na ostatnim miejscu, już poza podium, flegmatyk. Spotkać go można zazwyczaj gdzieś na uboczu. Jest bardziej obserwatorem niż przewodnikiem. Nie działa emocjonalnie, za to obserwuje, by następnie wyciągnąć swoje własne wnioski. Jest to wolny, ale za to sumienny pracownik.

Ekstrawertycy i introwertycy

Można powiedzieć, iż Jung, choć nie dosłownie, jest ojcem wszystkich ekstrawertyków i introwertyków. Kim oni właściwie są i co ich od siebie odróżnia?

Ekstrawertyków przepełnia optymizm. Są to osoby energiczne, cieszące się życiem. Jeżeli doświadczają samotności, wytracają swoją energię. Jeżeli nawiązują kontakty z innymi, wówczas tę energię czerpią. Mówią głośno i dużo. Lubią przewodzić innym. Cechuje ich szybkość w nawiązywaniu nowych znajomości, czego przyczyną jest to, iż ekstrawertycy zjednują sobie sympatię. Bardzo często robią, by jak już zrobili, wszystko to sobie przemyśleć… Są to ludzie pewni siebie, zdecydowani ale też impulsywni. Być w centrum uwagi to jest spełnienie ich marzeń. Im bardziej się ich chwali i docenia, tym lepsze osiągają wyniki w działaniu.

Introwertycy są bardziej do wewnątrz niż na zewnątrz. Co dla nich jest dosyć krzywdzące, niekiedy uważa się ich za samotników i dziwaków. Cechuje ich to, że mają oni swój własny świat, który jest ich prywatnym światem i na tym świecie z reguły się skupiają. Nie zmienia to jednak faktu, o czym niestety mało się mówi, iż introwertyk może być zarówno przyjacielem jak i partnerem czy też sumiennym, uczciwym pracownikiem. Są to ludzie, którzy utraconą w ciągu dnia energię odzyskują poprzez pewną izolację, czyli po prostu w byciu sam na sam ze sobą. Samotność a właściwie trwanie w niej pomaga introwertykowi skupić się na sobie. Wewnętrzny świat osoby introwertycznej jest światem bogatym. Są to niezwykle kreatywni artyści. Introwertyk, co też warto tutaj podkreślić nie jest człowiekiem nieśmiałym. On lubi spotykać się z innymi ludźmi ale w kameralnym, dobrze znanym mu gronie.

Dalszy ciąg teorii Junga

Carl Gustaw Jung w swoich teoriach poszedł jeszcze dalej, wskazując na różne typy osobowości przypisane zarówno ekstrawertykom jak również introwertykom. W związku z tym różnice między nimi mogą być znaczne. Owa teoria wyróżnia jeszcze dodatkowo typ myślący i czujący a także typ postrzegający i oceniający. Przejdźmy więc do ich krótkiej charakterystyki.

Zarówno ekstrawertyk jak również introwertyk może być typem osobowości, który określany jest jako ten, który myśli albo czuje (myślący lub czujący). Ten pierwszy to analityk, który koncentruje się na wzorach, systemach, strukturach. To właśnie one stoją za każdą decyzją, którą podejmuje oraz każdym problemem, który stara się rozwiązać. Emocje to nie jest temat, który chętnie poruszają. Osoby myślące postrzegane są jako wycofane oraz emocjonalnie chłodne, żeby nie powiedzieć, że całkiem zimne.

Ich przeciwieństwem jest typ osobowości czujący. Emocje są dla takiej osoby niemalże drogowskazem i nie chodzi tutaj jedynie o jego emocjonalny wachlarz. Zarówno inni ludzie jak i ich uczucia, znajdują się w grupie zainteresowań przedstawiciela osobowości czującej. Wszelkie decyzje zazwyczaj podejmują w oparciu o dwa fundamenty, którymi są pasja i miłość.

I teraz przechodzimy płynnie do dwóch pozostałych typów osobowości, które Jung określa jako postrzegający i oceniający. Typem osobowości postrzegającej jest osoba, którą charakteryzuje ciekawość świata. Są to ludzie impulsywni w działaniu, którzy mają tendencję do przerywania podjętych działań, co wiąże się z praktykowaniem porzucania ich w trakcie wykonywania. Szczegółowe plany nie są im do niczego potrzebne. Odpowiedni nastrój reguluje kwestie wykonywania przez nich pracy, ponieważ im lepszy nastrój tym lepsze jej wykonanie.

Z kolei oceniający typ osobowości nie lubi zmieniać decyzji. To, co zamierza zrobić, planuje z odpowiednim dla niego wyprzedzeniem. Nie porzuca pracy dopóki jej nie skończy. Nie ma problemów z podporządkowywaniem się takim czy innym zasadom, ceniąc sobie przy tym poczucie i wartość stabilizacji.

Jak określić swój typ osobowości?

Swój własny typ osobowości najlepiej określa się za pomocą profesjonalnego testu. Najlepiej taki test sprawdza się w sytuacji, kiedy zastanawiamy się nad wyborem ścieżki zawodowej. Osoba z takim czy innym typem osobowości idealnie sprawdzi się w tym, konkretnym zawodzie, więc warto być zorientowanym w tym temacie. To naprawdę pomaga i wspiera.

Oczywiście, że do określania swojego własnego typu osobowości nie jest konieczny żaden test, niektórym wystarczy bowiem obserwacja zdobytych już doświadczeń. Jednak nie mogą one dać najlepszych z możliwych efektów. Każdy z nas zachowuje się, każdy z nas myśli w taki a nie inny sposób. Coś za tym stoi lecz my dość często nie wiemy co. Dojdziemy do tego wówczas, kiedy zrozumiemy jaka jest nasza osobowość we wszystkich jej aspektach.

Testów osobowości najlepiej szukać u psychologów lub psychoterapeutów. Wykorzystują je również doradcy zawodowi. Można również postawić na internetowe zasoby, ale wówczas dobrze jest wiedzieć, czego konkretnie się szuka, gdyż niektóre testy osobowości są pisane na kolanie i robią więcej szkody niż dają pożytku. Pamiętajmy, iż profesjonalny test osobowości może nas wesprzeć także w zrozumieniu dręczących nas problemów.