Czy słyszałeś o róży, która wyrosła na betonie? Tak zaczyna Adam Grant swoją inspirującą książkę „Ukryty potencjał. Ty też go masz i co z nim zrobisz?”. Zadziwiające, jak silny jest ten obraz: delikatna róża, która wbrew wszelkim prawom natury i przeciwnościom losu przebija beton, by rozkwitnąć w pełni piękna. W tym tkwi właśnie esencja koncepcji ukrytego potencjału – każdy z nas jest taką różą, zdolną do niezwykłych osiągnięć, nawet jeśli warunki zdają się być przeciwko nam
„Czy słyszałeś o róży, która wyrosła ze szczeliny w betonie Wbrew prawom natury nauczyła się chodzić nie mając nóg Zabawne jest też to, że marzeniom zawdzięcza umiejętność oddychania powietrzem”. – Tupac Shakur, Róża, która wyrosła na betonie
Ukryty potencjał – jak rozwijać swój potencjał i pomagać innym wzrastać?
Talent czy charakter? – Prawdziwe źródło sukcesu
Pracuj nad atutami charakteru
Przez lata społeczeństwo wpajało nam przekonanie, że sukces jest wynikiem talentu – wrodzonego daru, dostępnego tylko dla wybranych. Adam Grant zdecydowanie zrywa z tym mitem. Jego badania pokazują coś zupełnie innego: najbardziej imponujące osiągnięcia nie są wcale zarezerwowane dla cudownych dzieci. Są dostępne dla tych, którzy potrafią rozwijać swoje atuty charakteru i systematycznie dążyć do celu
Czym zatem są owe „atuty charakteru”, które według Granta przewyższają talent?
To przede wszystkim cechy takie jak determinacja, proaktywność czy umiejętność radzenia sobie z dyskomfortem. Są one kluczowe, gdyż to właśnie charakter, a nie osobowość, pomaga nam pokonać trudności. Jak pisze Grant, osobowość definiuje nasze codzienne reakcje, ale charakter objawia się w momentach kryzysu
Najważniejsza jest świadomość, że charakter jest elastyczny – to nie jest gips, który twardnieje z wiekiem. Zawsze możemy nad nim pracować i zawsze jest dobra pora, by zacząć
#01 Polub dyskomfort – to trampolina do rozwoju
Rozwijanie się często boli. Ale to właśnie momenty niewygody uczą nas najwięcej. Zamiast wybierać najłatwiejszą ścieżkę nauki, dopasowuj metody do zadania – nie do swoich przyzwyczajeń. Czytaj i pisz, gdy potrzeba krytycznego myślenia. Słuchaj, gdy chcesz lepiej zrozumieć emocje. Działaj, gdy chcesz coś zapamiętać.
Nie czekaj, aż poczujesz się gotowy. Gotowość przychodzi z praktyką, nie odwrotnie. Wyznacz sobie wręcz „budżet błędów” – np. trzy błędy dziennie. Dzięki temu przestaniesz się ich bać i szybciej zaczniesz się rozwijać.
#02 Bądź gąbką – chłonącą wiedzę, a nie pochwały
Nie chodzi o to, żeby wiedzieć dużo. Chodzi o to, żeby wiedzieć mądrze. Szukaj wiedzy, która cię rozwija, a nie tej, która jedynie potwierdza twoje przekonania.
Pytaj ludzi nie o feedback, ale o rady: „Co mógłbym zrobić lepiej następnym razem?” Wybieraj trenerów, którzy są kompetentni, znają cię i naprawdę ci kibicują. Sam też bądź takim trenerem – lojalność wyraża się szczerością, a nie klepaniem po plecach.
#03 Perfekcjonizm? Nie, dążenie do wybitności
Doskonałość nie istnieje, ale postęp – jak najbardziej. Praktykuj wabi sabi, czyli dostrzeganie piękna w niedoskonałościach. Skoncentruj się na tym, co najważniejsze – nie wszystko musi być idealne.
Zbierz grupę „sędziów”, którzy ocenią twoje działania w skali 0–10. Dopytaj, co zrobić, by osiągnąć dziesiątkę. A potem sam zdecyduj, co uznasz za sukces. Lepiej rozczarować innych niż samego siebie.
Struktury motywacji – klucz do ciągłego rozwoju
Buduj rusztowanie, które pomoże Ci pokonywać przeszkody
Grant wskazuje, że nawet najsilniejszy charakter potrzebuje wsparcia w postaci odpowiednich struktur motywacyjnych. Nazywa je „rusztowaniami”. Są to systemy, które pozwalają nam pokonywać przeszkody, zmieniać żmudną praktykę w inspirującą zabawę oraz zachować pasję do tego, co robimy
Jedną z najbardziej praktycznych wskazówek Granta jest nauka poprzez nauczanie innych. Nie ma lepszej metody zdobywania i utrwalania wiedzy niż przekazywanie jej innym. Kiedy tłumaczysz coś drugiej osobie, sam zyskujesz głębsze zrozumienie tematu
Innym kluczowym podejściem jest „imperfekcjonizm” – czyli akceptowanie niedoskonałości jako naturalnego etapu rozwoju. Perfekcjonizm może paraliżować, podczas gdy imperfekcjonizm daje swobodę eksperymentowania i podejmowania ryzyka
#01 Zamień trud w zabawę
Nauka nie musi być nudna. Może być grą – o ile ją tak zaplanujesz. Ustal własne wyzwania (np. „21 punktów na minutę” jak Steph Curry), wprowadzaj różnorodność i eksperymentuj.
Porównuj się tylko… ze sobą sprzed tygodnia. I nie zapominaj o odpoczynku – to nie luksus, to fundament długofalowego rozwoju.
#02 Czasem trzeba iść do przodu… do tyłu
Zawrócenie to nie porażka, to strategia. Nie potrzebujesz idealnej mapy – wystarczy ci dobry kompas. Korzystaj z mądrości wielu mentorów, łącz różne wskazówki i twórz własną drogę.
A jeśli czujesz wypalenie – skręć z głównej ścieżki. Zajmij się czymś „po godzinach”. Małe sukcesy dają dużego kopa motywacyjnego.
#03 Dźwignij siebie, pomagając innym
Najlepszy sposób nauki? Naucz kogoś. Najlepszy sposób na odzyskanie wiary w siebie? Pomóż komuś ją odzyskać.
Kiedy udzielasz rad innym, często dostrzegasz, że… sam powinieneś ich posłuchać. Bądź dla innych tym, kim chciałbyś mieć obok siebie – dobrym przodkiem, który zostawia po sobie coś trwałego.
Systemy szans – otwieraj drzwi tym, którzy wcześniej byli pomijani
Twórz systemy, które otwierają drzwi
Grant przekonuje, że prawdziwy postęp społeczny i jednostkowy dokonuje się wtedy, gdy stworzymy systemy, które pozwalają rozwinąć się każdemu – nie tylko tym z widocznymi na pierwszy rzut oka zdolnościami. Przykładem mogą być szkoły, które nie dzielą dzieci na „zdolne” i „mniej zdolne”, lecz wierzą w potencjał każdego ucznia. Kluczowe jest budowanie atmosfery wsparcia, stałość mentorów oraz swoboda realizowania własnych zainteresowań
Podobne podejście Grant proponuje w przypadku organizacji i zespołów – zamiast rywalizacji wewnętrznej, liczy się budowanie spójności oraz poczucia wspólnej odpowiedzialności. Zespół powinien być czymś więcej niż sumą jego członków – powinien tworzyć nową, wyższą jakość zbiorowej inteligencji
#01 Szkoły, które rozwijają każdego
Nie każda inteligencja wygląda tak samo. Każde dziecko ma potencjał, jeśli tylko ktoś go zauważy. Wzmacniaj nie tylko uczniów, ale i nauczycieli. Traktuj edukację jak misję – tak jak robi to Finlandia.
Pozwól uczniom eksperymentować, realizować własne projekty, dzielić się pasją. Gdy sami wybierają, co chcą robić – rośnie ich wewnętrzna motywacja.
#02 Zespół to coś więcej niż grupa ludzi
Prawdziwy zespół to nie suma jednostek – to wspólna odpowiedzialność za cel. Liderem nie powinien być ten, kto najgłośniej mówi, lecz ten, kto najlepiej słucha.
Zamiast burzy mózgów – stosuj „myślopisanie”: indywidualna refleksja przed dyskusją. I buduj systemy, w których jeden „nie” nie kasuje dobrego pomysłu, ale jedno „tak” pozwala mu rozkwitnąć.
#03. Zmieniaj sposób rekrutacji
Zamiast pytać o referencje, patrz na charakter i trajektorię rozwoju. Nie oceniaj tylko tego, co ktoś osiągnął – ale jaką drogę przeszedł i jakie bariery pokonał.
Stwórz atmosferę rozmowy, w której kandydat może pokazać swoje atuty. Pozwól mu zabłysnąć – nawet jeśli potrzebuje drugiej szansy. Bo prawdziwy potencjał mierzy się nie szczytem, ale drogą.
Ty też masz w sobie ukryty potencjał – co teraz z nim zrobisz?
Czy kiedykolwiek miałeś poczucie, że możesz więcej – ale coś cię powstrzymuje? Czy zdarzyło ci się patrzeć z podziwem na osoby, które osiągają rzeczy wielkie i myśleć: „To nie dla mnie, ja nie mam takiego talentu”?
„Ukryty potencjał” Adama Granta nie jest tylko kolejną książką o motywacji. To kompendium wiedzy i inspiracji, które przypomina, że w każdym z nas tkwi niezwykła moc do dokonania rzeczy, o których nawet nie śmieliśmy marzyć.
Twój potencjał nie jest gdzieś na zewnątrz, nie jest zależny od szczęścia czy talentu. Jest ukryty w tobie, czeka, aż zaczniesz go odkrywać, pielęgnować i świadomie rozwijać. Tak jak róża przebijająca beton, i ty możesz pokonać najtrudniejsze przeszkody, jeśli zdecydujesz się wzrastać.
Pytanie tylko, czy jesteś gotowy zrobić pierwszy krok?
Sięgnij po książkę Adama Granta, bo to lektura, która otwiera oczy, zmienia perspektywę i daje narzędzia do tego, byś stał się człowiekiem, który codziennie przekracza swoje oczekiwania.
Nie czekaj – twój ukryty potencjał już teraz czeka na uwolnienie.
„Nie ma większego osiągnięcia niż uwolnienie własnego ukrytego potencjału.” – Adam Grant
Źródło: Ukryty potencjał – Ty też go masz i co z nim zrobisz? Autor: Adam Grant, wydawnictwo MT Biznes 2024, tłumaczenie Magda Witkowska
Sprawdź też: Odblokuj swój potencjał, jak przestać martwić się opinią innych i żyć pełnią życia