Nie wiem jak Wy, ale ja dosyć często myślę o śmierci. Być może jest to związane z tym, że interesuję się tematyką duchową i wierzę w życie po życiu, więc nie są to dla mnie myśli obciążające.
Czas prędko płynie. Niedawno nieśmiało proponowałam, żebym mogła dzielić się tutaj cyklem 100 celów, a tu już niebawem minie dwa lata i ten cykl zakończymy. Także nawet jeśli skupiasz się na tym co tu i teraz i masz przed sobą najprawdopodobniej jeszcze wiele lat, myślę że warto na chwilę się zatrzymać i pomyśleć o momencie swojej śmierci.
O tym co uważam, co się z nami dzieje, będzie odrębny felieton. Dzisiaj chcę się skupić na nieco przyziemniejszej tematyce, mianowicie spadków i posiadania potomstwa. To są chyba jedyne dobra, która w fizycznej postaci po nas zostaną.
100 celów🎯| Cel 91 Testament – Czy warto napisać testament w młodym wieku?
10 kroków do uporządkowania swojego życia przed kolejnym
- Nie wiadomo co dalej. Jak zwykle zacznę nieco przewrotnie. Generalnie interesuje mnie co się stanie z moim dorobkiem po śmierci, chciałabym żeby praca całego, mojego życia trafiła w dobre ręce. Jednak obserwując wraz z wiekiem co się dzieje wśród rodziny, znajomych i innych osób jak ktoś odchodzi, to postanowiłam, że czym prędzej chcę umieścić na liście 100 celów, ten o testamencie. Świat się nieustannie zmienia i kiedyś można było zaufać naturalnemu porządkowi rzeczy, ludzie byli słowni. Oczywistym było, że dziedziczą dzieci, najbliższa rodzina i ewentualnie obdarowuje się osoby opiekujące się kimś zmarłym lub znajomych. Obecnie jak widzę, że nagle po spadek zgłaszają się jacyś nigdy niewidziani krewni, aż mnie to mrozi i chciałabym zapobiec takim zagrywkom po swojej śmierci. Wiele osób nie spisuje testamentu i wtedy w grę wchodzi kodeks cywilny z artykułu 931, tak zwane dziedziczenie ustawiczne. Na nic żale najbliższej rodziny i poczucie niesprawiedliwości, jeśli faktycznie ktoś nie uregulował swojej sytuacji, to dziedziczenie ustawowe często prowadzi do współwłasności – co jest szczególnie trudne gdy w skład spadku wchodzi nieruchomość. Stawia to spadkobierców w niełatwej sytuacji i generuje sporo problemów, chociażby w kwestii ponoszenia kosztów utrzymania nieruchomości czy też korzystania z nieruchomości.[1]
- Czy mogę tak po prostu napisać testament? Tak, jak najbardziej. Nawet jeśli masz niewielki majątek albo jesteś młodziutki. Możesz siąść i dzisiaj napisać, jak chciałbyś żeby był rozporządzony twój majątek po śmierci. Jedynie osoby ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądu albo chore psychicznie, czy też w stanie, który zaburza logiczne myślenie, może spowodować nieważność testamentu, albo może to być powód, dla którego ktoś będzie chciał go podważyć.
- Rozdzielność majątkowa w małżeństwie. To coraz popularniejszy zabieg, jeśli ktoś prowadzi biznes, albo był bogatszy od małżonka, czy nie do końca ufa jego decyzjom. Wiele osób też posiada własne konta, nie dzieli wszystkiego z rodziną, jak to było dawniej. Zatem co wtedy? O dziwo nic. Wobec śmierci nagle stajemy się wszyscy równi i wszystko wraca do puli, małżonek dziedziczy wszystko, łącznie z dobrami, które za życia nie do końca należały prawnie do niego. Chyba, że uważamy, iż na to nie zasługuje i napiszemy testament, w którym wykluczymy małżonka z dziedziczenia, wtedy nasza wola zostanie w pewnym stopniu uszanowana.
- Czy mogę napisać testament w domu? Tak, można zrobić jak na filmie i napisać testament na kartce i włożyć między dokumenty, nie musi być spisany notarialnie. Jedynie trzeba pamiętać o tym, żeby się podpisać, bez tego jest nieważny. Jedynym wyjątkiem jest, kiedy mamy długi albo będzie to bardziej skomplikowany zapis, wtedy bez odwiedzin u prawnika się nie obędzie. Generalnie wszyscy obawiamy się kosztów i zapisów prawnych, a sporządzenie testamentu i dokonywanie zmian, nie jest wcale takie drogie. Plus trzeba pamiętać też o tym, że mimo nowoczesnych czasów, to testament trzeba napisać odręcznie. Wydrukowany i podpisany też będzie uznany za nieważny.
- Majątek rozdany, a ja znalazłem testament. Rzadko, ale czasem tak bywa. Ktoś napisał odręczny testament, nagle zmarł. Rodzina podzieliła się majątkiem, a tu w szafce znajdziesz zapis, że ta osoba nie życzy sobie, aby majątek był w ten sposób rozdysponowany. I co wtedy?
„Dowód, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony, może być przeprowadzony tylko w postępowaniu o uchylenie lub zmianę stwierdzenia nabycia spadku. Jednakże ten, kto był uczestnikiem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, może tylko wówczas żądać zmiany postanowienia stwierdzającego nabycie spadku, gdy żądanie opiera na podstawie, której nie mógł powołać w tym postępowaniu, a wniosek o zmianę składa przed upływem roku od dnia, w którym uzyskał tę możność.”
Tak, niestety lepiej powiedzieć, że ma się spisany testament i gdzie go można znaleźć, bo może się okazać, że nagle ktoś będzie musiał się wyprowadzić z domu, tak szybko jak się w nim znalazł.
- Czy mając rodzinę mogę wszystko przepisać przyjacielowi? Czasem zdarza się tak, że nasze dzieci nas nie szanują albo małżonek nas zdradzał i chcemy przeznaczyć sporą część majątku osobie, którą bardzo lubimy ale nie jest z nami spokrewniona. Możesz tak zrobić, możesz nawet przepisać wszystko nie na osobę fizyczną, a na cel, np. firmę produkującą twoją, ulubioną rzecz.
Jest to konkretnie art. 102 wspomnianego kodeksu, który brzmi tak:
„W umowie darowizny albo w testamencie można zastrzec, że przedmioty przypadające dziecku z tytułu darowizny lub testamentu nie będą objęte zarządem sprawowanym przez rodziców.”
Dawniej faktycznie rodziny się odwoływały i wygrywały, stąd pokutuje takie przekonanie, że nie opłaca się kimś opiekować, bo i tak leniwy brat dostanie tyle samo. Nic bardziej mylnego, sądy obecnie biorą pod uwagę czyny zaniedbania, wydziedziczenia i tego typu sytuacje rodzinne.
- Komu powierzyć testament. Może właśnie jesteś w takiej sytuacji, że żyjesz z rodziną ale nie chcesz jej niczym obdarowywać i obawiasz się, że prawda wyjdzie na jaw, ale musisz powiedzieć komuś, gdzie ukryjesz testament. Istnieje coś takiego jak Notarialny Rejestr Testamentów. Zarejestrowanie testamentu znacząco ułatwi w przyszłości jego odnalezienie. Możesz też zwierzyć się komuś naprawdę bliskiemu lub u niego przechowywać testament. On nie musi leżeć w twojej szafce i nie musi być znaleziony przy sprzątaniu po Tobie. Nawet przechowywany u kogoś innego, nie będzie mógł być podważony.
- Konkretna rzecz dla konkretnej osoby. Tak, to nie musi być tak, że najbliższa rodzina dziedziczy najważniejsze rzeczy. Może się zdarzyć, że rodzina jest bogata i ma już kilka mieszkań, a Ty chcesz chrześniakowi ze wsi przepisać mieszkanie w mieście. Możesz tak zrobić, możesz sam rozpisać co i której osobie, a nawet dlaczego przepisujesz. I dodatkowo to nie muszą być tylko fizyczne przedmioty, możesz rozdysponować nawet prawa do twoich utworów, możesz napisać, że zbiór jakiś prac ma być przekazany konkretnej osobie, czy też spisany pomysł, gotowy do realizacji.
- Czy mogę podrzeć kartkę i napisać coś nowego. Tak. Mam dopiero 31 lat, więc jeszcze statystycznie z 30 lat pełnej pracy przede mną, na pewno nawet za dwa kolejne lata, będę mieć więcej pieniędzy, inne relacje i przemyślenia, także mogę zmienić to co napisałam teraz.
- Jak kogoś wydziedziczyć? Generalnie pominąć możesz każdego, ale jeśli ktoś naprawdę zalazł Ci za skórę i po śmierci nie chcesz go niczym obdarowywać, to musisz go wydziedziczyć, ale to nie do końca jest takie proste. Czasem to nie ktoś jest zły, tylko niestety my. Znam przypadki, że ojciec się znęcał nad jednym z dzieci, ze złośliwości nie zapisał nic tej osobie, choć ta mu nic nie zrobiła. Zatem obiektywnie można powiedzieć, że temu dziecku choćby za utrudnione życie, wręcz należy się wynagrodzenie po śmierci. Aby zapobiec takim przypadkom, ustawa przewiduje, że można wydziedziczać tylko:
Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku, jeżeli uprawniony do zachowku:
1) wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
2) dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
3) uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
To jest bardzo trudny temat prawny, trzeba pamiętać o licznych zawiłościach i generalnie myślę, że na drugą stronę warto przejść pogodzony z różnymi osobami i zastanowić się, czy naprawdę potrzebujemy kogoś omijać w testamencie.
Kochani, po prostu spisujmy testamenty, bądźmy odpowiedzialni za swoje życie do końca i przy okazji spisywania takich trudnych spraw, przypomnijmy sobie ile dobrych osób mamy wokół.
[1] https://wartoznac.pl/10-krokow-do-stworzenia-testamentu-o-czym-warto-pamietac/
Autorka: Karolina Strzelczyk-Weichert
Podoba Ci się? 
Sprawdź też: 100 celów🎯
