Przemoc w sieci nabiera coraz szerszego wymiaru. Wiek, klasa społeczna czy płeć nie mają znaczenia. Liczy się za to wygląd, bo to przez jego pryzmat najłatwiej jest skierować w stronę ofiary hejt. Jakie formy przybiera cyberprzemoc?
“Przemoc nie jest oznaką siły lecz słabości”.
Impulsywność i brak poczucia kontroli – cyberprzemoc w sieci
Jak działa przemoc w sieci?
W Internecie sprawcę ogranicza tylko wyobraźnia, a konstruktywna krytyka rzadko ma miejsce. Cyberprzemoc w sieci rodzi się w błyskawicznym tempie i może przybierać różne formy. Od ośmieszania na forum do włamania się na czyjeś konto (bankowe, pocztowe, w social mediach). Sprawca może zastraszać ofiarę poprzez użycie wysłanych mu kiedyś lub opublikowanych w Internecie zdjęć. W skrajnych przypadkach sprawca może się posunąć jeszcze dalej – podszyć się pod daną osobę w sieci.
Sprawca wybiera kogoś słabszego, o niskim poczuciu własnej wartości. Kogoś kto na tle innych wyróżnia się kolorem włosów, wagą, wzrostem czy trądzikiem. W realnym świecie każdy człowiek ma kompleksy. W wirtualnym świecie hejter czuje się bezkarny i często zasłania się „wolnością słowa”.
Sprawca ma poczucie anonimowości. Gdy nęka ofiarę lub pisze na jej temat obraźliwe komentarze jest przekonany, że ujdzie mu to płazem. Jego celem jest emocjonalne skrzywdzenie drugiego człowieka, upokorzenie go, wzbudzenie poczucia strachu. Treści są udostępniane, przekazywane dalej, przez co sprawca pozostaje w cieniu. W efekcie traci on kontrolę nad sytuacją.
Dlaczego cyberprzemoc jest łatwiejsza od przemocy fizycznej?
Cyberprzemoc nie zostawia śladów na ciele, a do jej użycia wystarczy napisanie obraźliwego wpisu, który zajmuje od kilkunastu sekund do kilku minut. W realnym świecie sprawca bardziej się kontroluje. Ma kontakt z drugim człowiekiem, widzi jego reakcje na przekraczanie granic. W Internecie granice nie istnieją. Łatwiej jest posunąć się o krok dalej niż zrobić krok w tył. Nie ma też poczucia odpowiedzialności za swoje czyny. Sprawca zamyka laptopa i sprawa znika – przynajmniej w jego oczach. W Internecie wzrasta impulsywność, a decyzje podejmowane są pochopnie. Brakuje refleksji nad komentarzem i empatii.
Co kieruje człowiekiem, który stosuje cyberprzemoc?
Pierwszym czynnikiem jest chęć odwetu – ktoś kogoś skrzywdził, więc w ramach zadośćuczynienia urażona osoba stosuje atak. W tym przypadku stwierdzenie, że ofiara staje się sprawcą jest jak najbardziej trafione.
Kolejnym elementem jest zazdrość o to czego komuś brakuje – nowy samochód, dobrze płatna praca, drogie ciuchy czy udany związek. Równie ważnym czynnikiem dla człowieka stosującego przemoc w sieci jest chęć zdobycia władzy w grupie. Ludzie szybko skupiają się na tym co negatywne i destrukcyjne – sprawca dzięki temu zdobywa ich uwagę.
„5 minut sławy” – budowanie swojego poczucia wartości na ilości lajków, komentarzy, udostępnień. W ten sposób sprawca podbudowuje swoje ego, ma poczucie wyższości na słabszym.
Jak uniknąć cyberprzemocy w sieci?
#01 Unikaj internetowych zaczepek:
Reaguj na chłodno, gdy ktoś próbuje Cię obrazić lub wciągnąć w zażartą dyskusję, na którą nie masz ochoty. Sprawca tylko czeka aż okażesz swój strach. Jeśli ktoś w sieci notorycznie przekracza Twoje granice i czujesz niebezpieczeństwo, skontaktuj się z policją. W przypadku dzieci i młodzieży niezbędny może się okazać tel. zaufania dot. nękania w sieci (116 111 – Telefon zaufania dla Dzieci i Młodzieży).
#02 Chroń swoje dane osobowe:
Wszędzie tam gdzie możliwe, ustaw dwuetapowe uwierzytelnianie, które uchroni Cię przed włamaniem na media społecznościowe, skrzynkę pocztową czy do banku.
#03 Ustaw silne hasła:
Daj sobie spokój z hasłami, które związane są z Twoim imieniem, nazwiskiem czy datą urodzenia. Sprawca łatwo to odgadnie – mocne hasło, to takie, które jest długie, zawiera znaki, litery i cyfry w żaden sposób nie jest z Tobą niezwiązane.
#04 Sprawca nie jest bezkarny- pamiętaj o tym:
Jesteś nękany, zastraszany i notorycznie obrażany w sieci? Pamiętaj, że masz prawo się bronić! Zbieraj wszystkie dowody, które potem przedstawisz policji.
#06 Przemyśl zanim udostępnisz:
Rozważ, czy udostępnienie danego zdjęcia w Internecie ma w dalszej przyszłości większy sens. Ktoś może to wykorzystać przeciwko Tobie w najmniej przewidzianym momencie. Przemyśl dwa razy, zanim coś wrzucisz.
#07 Zablokuj atakującego:
Sprawca uprzykrza Ci życie w sieci, a Ty masz już dość? Zablokuj go i zgłoś obraźliwe treści administratorom strony.
“Przeraża mnie nie przemoc nielicznych, lecz cisza wielu”. – Martin Luther King, Jr.
