Jak żyć długo i szczęśliwie? Według Japończyków odpowiedzą na długie i szczęśliwe życie jest ikigai (生き甲斐, wym. ikiɡai). Ta filozofia życia ma swoje korzenie na wyspie Okinawa, o której mówi się że jest domem dla największej liczby stulatków na świecie. Odsetek osób, które przekroczyły setny rok życia, jest tam większy niż w jakimkolwiek innym rejonie świata. Prowadzone na mieszkańcach Japonii badania pokazują, że ludzie, którzy znajdują w sobie ikigai, mają lepsze zdrowie, rzadziej zapadają na choroby sercowo-naczyniowe, są bardziej aktywni i cieszą się życiem. Przyjrzyjmy się więc jaki jest japoński przepis na długowieczność, życie pełne spokoju, zadowolenia i szczęścia.
„IKIGAI, powód, dla którego będziesz chcieć rano wstać z łóżka”
Co oznacza Ikigai?
Ikigai określa przyjemność i istotę życia. Słowo ikigai składa się z dwóch części „iki”- „żyć” oraz „gai” – powód. W wolnym tłumaczeniu ikigai to – powód do życia. Japończycy używają tego słowa w różnych kontekstach. Odnoszą je zarówno do małych radości dnia codziennego, jak też wielkich planów, znaczących osiągnięć i sukcesów.
Źródłem ikigai może być powiew świeżej morskiej bryzy, wschód słońca, wypicie pysznej kawy, czy uznanie i sukcesy w życiu zawodowym. Ikigai zakłada czerpanie szczęścia z różnorodności jakie niesie ze sobą życie. Ikigai nie jest związany ze statusem finansowym, czy sukcesem w życiu zawodowym. Może zamienić się w sukces, jednakże sukces nie jest warunkiem niezbędnym do osiągnięcia ikigai. Chodzi raczej o to, co wywołuje uśmiech na naszej twarzy, gdy budzimy się rano, co nas motywuje i daje nam radość. Co sprawia, że z ochotą wstajemy, aby przeżyć kolejny dzień.
Ikigai to próba znalezienia odpowiedzi na pytanie „Jaki jest mój sens życia?”. Według Japończyków, każdy z nas ma swoje ikigai. Niektórzy z nas je odkryli i są go świadomi, inni mają je ukryte w sobie, ale nadal poszukują. Jednak Ikigai jest dostępne dla każdego. Kryje się w naszym wnętrzu i wymaga pełnych cierpliwości poszukiwań, by znaleźć to co w naszym istnieniu jest najgłębsze.
Co składa się na Ikigai?
Ikigai obejmuje kilka obszarów:
- To co kochasz (pasja i misja)
- To w czym jesteś dobry (pasja i zawód)
- To za co mogą Ci zapłacić (zawód i powołanie)
- To czego potrzebuje świat (misja i powołanie)
Nasze ikigai znajduje się na przecięciu tych obszarów. Na przykład możemy realizować to, co kochamy i czego świat potrzebuje, ale może nam to nie dawać żadnych pieniędzy. I odwrotnie, możemy podążyć za tym co jest dobrze płatne i w czym jesteśmy dobrzy, ale wciąż odczuwać pustkę i brak spełnienia. Prawdziwe ikigai osiąga się, gdy wszystkie obszary zachodzą na siebie w centrum, dzięki czemu osiągamy równowagę i szczęśliwe życie.
Ikigai i podejście do pracy
Jednym z najważniejszych filarów japońskiej filozofii szczęścia jest poszukiwanie działań, które pozwolą nam całkowicie zanurzyć się w chwili obecnej i które wywołają w nas twórczy i absorbujący stan „przepływu” (ang.”flow”). Czy zdarza Ci się czasem stracić poczucie czasu podczas pracy czy swojej ulubionej aktywności? Jeśli odpowiedź brzmi „tak”, to doświadczyłeś stanu „przepływu”, jest to obszar, w którym może być obecne Twoje ikigai. Jego rdzeniem jest odnajdywanie przyjemności i celu w tym, co robimy w danym momencie, bez oczekiwania spektakularnego rezultatu, sukcesu lub aplauzu ludzi wokół nas. Istotny jest nie tylko sam końcowy rezultat, ale cały proces dojścia do celu. Uważna celebracja i realizacja działań, które do niego prowadzą.
Ikigai skupia się na przyjemności płynącej z aktywności i ciągłym rozwijaniu swoich umiejętności. Praca rozumiana w ten sposób nie jest już obowiązkiem; staje się dobrem i wartością samą w sobie. Wartością która sprawia, że doceniamy tu i teraz, koncertujemy się na chwili obecnej i cieszymy się z każdego dnia.
Japończycy znani są ze swojej pracowitości, a filozofia ikigai pomaga nam spojrzeć na japońskie uzależnienie od pracy z nieco innej perspektywy. Pasja do pracy pomaga wielu Japończykom znaleźć szczęście w sielankowej Okinawie lub mniejszych japońskich miasteczkach, niestety w dużych miastach jak Tokio czy Jokohama czasem przyjmuje nieludzką i niebezpieczną formę, powodując karōshi – „śmierć z przepracowania” – w wyniku przeciążenia pracą i nadmiaru stresu. O tym również warto pamiętać.
10 zasad ikigai, które prowadzą do długiego i szczęśliwego życia
Ikigai to nie tylko umiejętność odpowiedzenia sobie na pytanie „Co jest sensem mojego życia?”, to również kierowanie się kilkoma zasadami, które pomagają żyć dłużej i szczęśliwiej:
#1 Bądź zawsze aktywny
W języku japońskim nie istnieje słowo emerytura, rozumiane w ten sposób jak to ma miejsce u nas tj. całkowite wycofanie się z pracy. Japończycy wykazują dużą aktywność do późnego wieku. Porzucenie tego co się potrafi robić i co się kocha, powoduje do pewnego stopnia utratę sensu życia. Dlatego, gdy Japończycy skończą pracować zawodowo nadal wykonują wiele zajęć, rozwijają się, pomagają innym, nie zatrzymują się i aktywnie działają.
#2 Przyjmuj życie ze spokojem
Pośpiech i nadmierny stres obniża jakość życia. Gdy przestajemy ulegać temu co pilne, czas i życie nabierają nowego znaczenia.
Sprawdź: Jak radzić sobie ze stresem i skutecznie nim zarządzać?
#3 Nie jedz do syta
Jednym z czynników długiego życia mieszkańców Japonii jest dieta. By zachować zdrowie nie powinniśmy się objadać. Jedzenie ma zaspokajać głód, ale należy jeść trochę mniej, niż byśmy nawet chcieli. Niezdrowe jedzenie i obżarstwo nie służy długowieczności.
#4 Otaczaj się przyjaciółmi
Pozytywni i dobrzy ludzie wokół, którzy są dla nas przyjaźni i życzliwi to dobry sposób na bardziej szczęśliwe i udane życie. Spędzanie czasu z bliskimi osobami, pogawędka, dzielenie trosk i wspólna zabawa sprawiają, że życie nabiera większego sensu.
#5 Zadbaj o formę
Ruch to życie. Aktywność fizyczna i ćwiczenia to istotny element zdrowia i sposób na zachowanie sprawności nawet w późnym wieku. Poza tym ćwiczenia powodują wydzielanie tzw. hormonów szczęścia jak endorfiny. Silne i zdrowe ciało pozwala nam lepiej korzystać i cieszyć się z życia.
#6 Uśmiechaj się
Każdy z nas uśmiecha się w tym samym języku. Uśmiech budzi sympatię u innych osób, do których się uśmiecham, ale również sami czujemy się lepiej, gdy jesteśmy radośni. W życiu bywa różnie, raz jest lepiej raz gorzej, ale nie powinniśmy zapominać o pozytywnym nastawieniu i uśmiechu.
#7 Bądź blisko natury
Wielu z nas żyje w miastach, z ograniczonym dostępem do natury i zieleni. Jednak to co może pomóc w poprawie naszego samopoczucia to regularne obcowanie z przyrodą. Wypad do lasu, czy nawet spacer po parku może doładować nasze fizyczne i emocjonalne akumulatory. Człowiek jest częścią natury i stanowi z nią integralną jedność.
#8 Praktykuj wdzięczność
Umiejętność doceniania tego co ma się w życiu i bycie wdzięcznym to jeden z czynników bardziej udanego i szczęśliwego życia. Warto poświęcić każdego dnia kilka minut na podziękowania i praktykowanie wdzięczności, aby zwiększyć swoje poczucie szczęścia i spełniania.
Sprawdź: 50 rzeczy, za które warto być wdzięcznym
#9 Żyj chwilą
Narzekanie i wracanie ciągłe do przeszłości oraz ciągły strach o przyszłość nie prowadzi do szczęścia. Sztuką jest nauczyć się żyć w teraźniejszości. Chłonąć i korzystać z chwili obecnej. Być tu i teraz. Wykorzystać i przeżyć możliwie dobrze dzień dzisiejszy, aby był warty zapamiętania.
#10 Podążaj za swoim ikigai
W każdym z nas jest pasja, wyjątkowy talent, który nadaje sens i napędza do działania. Jeśli jeszcze go nie znaleźliśmy, warto go szukać i odkryć. Odnalezienie swojego ikigai i życie w zgodzie z nim to sposób na szczęśliwsze i pełne znaczenia życie.
Uwagi końcowe
Oto poznałeś japońską filozofię ikigai, która może być sposobem na dłuższe i bardziej szczęśliwe życie. Odkrywanie własnego ikigai to proces, wiec jeśli jeszcze nie znalazłeś swojego ikigai nic straconego.
Jeśli chcesz znaleźć swoje Ikigai? Na początek zadaj sobie i szczerze odpowiedź na cztery pytania:
1. Co kocham robić?
2. W czym jestem dobry?
3. Za co ludzie mogą mi płacić?
4. Czego potrzebuje świat?
Odkrycie swojego ikigai może wymagać czasu i głębokiej refleksji nad swoimi pragnieniami oraz potrzebami we wszystkich dziedzinach naszego życia. Szukaj cierpliwie swojego ikigai i pamiętaj, że ikigai jest wielowymiarowe. Obejmuje kilka istotnych elementów, które warto brać pod uwagę i które powinny być ze sobą w harmonii.
Ikigai nie oznacza jednak, że musisz być przez cały czas szczęśliwy. Przeciwnie ikigai to sposób, który pomaga nawigować i poruszać się też w trudnych czasach, prowadząc Cię tam, gdzie ostatecznie chciałbyś być. Gdy już znajdziesz swoje własne ikigai staraj się w nim wytrwać i każdego dnia je podsycać i dokarmiać, a nadasz jeszcze większy sens swojemu życiu.
Jeśli zainteresował Cię temat filozofii ikigaki i chcesz dowiedzieć się więcej sięgnij po książkę Ken Mogi Ikigai. Japońska sztuka szczęścia
„Posiadanie jasnego i określonego Ikigai, naszej życiowej pasji dostarczy satysfakcji i szczęścia”.
A Ty co sądzisz o ikigai? Czy odkryłeś już swoje ikigai? Napisz w komentarzu.
