WKO – Wysoko Konfliktowa Osoba – jak ją rozpoznać i sobie poradzić?

WKO są wśród nas! To może być Twój szef, koleżanka czy kolega z pracy albo członek rodziny. Kim są WKO? To wysoko konfliktowe osoby, które potrafią być niebezpieczne. Gdy wysoko konfliktowa osoba cierpi na jedno z zaburzeń osobowości jak typ borderline, narcystyczny, paranoidalny, antyspołeczny czy histrioniczny, daje się ponieść silnym emocjom i może być agresywna. Jeśli w porę nie rozpoznasz WKO i nie nauczysz się jak sobie z nimi radzić, mogą nawet zrujnować Ci życie.

Na szczęście WKO działają w oparciu o pewne powtarzalne schematy myślenia, odczuwania i zachowania. Dzięki czemu można ich łatwiej zidentyfikować, zwracając uwagę na pewne znaki ostrzegawcze. Jedną z cech charakterystycznych WKO jest to, że nie próbują łagodzić lub rozwiązywać konfliktów, choć często twierdzą, że jest inaczej. Co jeszcze wyróżnia wysoko konfliktowe osoby? Jak ocenić, czy ktoś posiada cechy WKO? Czy istnieje jakiś szybki sposób, aby poznać czy ktoś jest WKO? Zwróć uwagę na słowa, których ta osoba używa, emocje, jakie w Tobie wzbudza oraz jej ogólne zachowanie.

Bill Eddy – prawnik i wybitny specjalista z dziedziny psychologii i mediacji. Autor poradników psychologicznych i bloga “Psychology Today” wskazuje na cztery główne schematy zachowania, charakterystyczne dla osób wysoko konfliktowych – WKO. Omawia je dokładnie w swojej książce 5 typów osobowości, które mogą zniszczyć ci życie.

“WKO, które mogą zniszczyć ci życie, to zaledwie 10% populacji, choć w praktyce mAją wpływ na prawie każdego z nas”. – Bill Eddy

Wysoko Konfliktowa Osoba – jak ją rozpoznać? 4 schematy zachowań WKO

#01 Myślenie “wszystko albo nic”

WKO widzą zwykle tylko jedno rozwiązanie konfliktu. Z ich perspektywy jest ono najlepsze. Po prostu wszyscy mają robić to co chce WKO. Nie analizują sytuacji i nie biorą pod uwagę innych punktów widzenia, ani nie zastanawiają się zbytnio nad szukaniem kilku możliwych rozwiązań. Kompromis i elastyczność są im obce. Często stawiają sprawę na ostrzu noża. Potrafią straszyć ciężkimi konsekwencjami jak zniszczenie czy nawet śmierć, gdy inni nie postępują jak oczekuje tego WKO.

#02 Intensywne lub niekontrolowane emocje

WKO przywiązują dużą wagę do swoich przekonań. Potrafią zaskakiwać swoimi nagłymi i intensywnymi napadami lęku, smutku, krzykiem czy brakiem szacunku do innych. Zdają się nie kontrolować własnych emocji, a ich reakcje bywają bardzo przesadzone. Później mogą żałować swoich wybuchów albo wręcz przeciwnie. Będą bronić ich całkowicie i oczekiwać, że inni też będą patrzeć tak samo na daną sprawę.

#03 Ekstremalne zachowania lub groźby

WKO pozwalają sobie na skrajnie negatywne zachowania. Może to być przemoc fizyczna, popychanie czy bicie potencjalnych ofiar. Rozpuszczanie plotek czy kłamanie. Dążenie do ciągłego kontaktu z nimi i śledzenie każdego ich kroku. A czasem odwrotnie, odmawianie kontaktu, choć dana osoba jest w jakiś sposób od nich zależna. Wiele z tych ekstremalnych zachowań, to wynik utraty kontroli nad emocjami. Niektóre WKO stosują też emocjonalna manipulację, intrygi i machinacje by skrzywdzić innych ludzi. Może się wtedy wydawać, że całkowicie nad sobą panują. Sprawiają wówczas wrażenie spokojnych i opanowanych.

#04 Tendencja do obwiniania innych

WKO są mistrzami w szukaniu i obwinianiu innych. Bardzo łatwo i intensywnie obarczają winą inne osoby, szczególnie te najbliższe i te, wobec których są podwładnymi. Atakują, obwiniają i znajdują wady we wszystkim, co ich potencjalna ofiara robi. Jednocześnie samych siebie widzą jako niewinnych i wolnych od wszelkiej odpowiedzialności.

Jeśli u kogoś często zauważasz jeden lub więcej spośród znaków ostrzegawczych, bądź ostrożny. A jeżeli osoba wykazuje wszystkie cztery prawdopodobnie masz do czynienia z wysoko konfliktową osobą.

“Zasada 90% – WKO robią rzeczy, których 90% z nas by nigdy nie zrobiło”. – Bill Eddy

Wysoko Konfliktowa Osoba – jak sobie z nią poradzić?

Być może znasz już kogoś kto ma cechy WKO. Kogoś kto ma ekstremalne wahania nastrojów? Kogoś kto wszędzie węszy spisek? Albo wywołuj ciągle konflikty i skłóca ludzi? Kogoś to wciąż wini innych za swoje problemy?

Jeśli tak najważniejsza rzecz jaką musisz wiedzieć, jest taka aby nigdy nie mówić komuś, że jest wysoko konfliktową osobą albo że ma zaburzenie osobowości, nawet jeśli jest to absolutnie oczywiste. WKO może odebrać to jako groźny atak, a co za tym idzie dobry powód, żeby zrobić z Ciebie potencjalną ofiarę, kto wie może nawet na całe lata. Nigdy też nie wykorzystuj swojego przekonania, że ktoś jest WKO przeciwko tej osobie.

Jeśli jesteś zmuszony lub z jakiegoś powodu chcesz utrzymywać relację z WKO, Bill Eddy proponuje swoją autorską metodę – CARS. Składa się ona z 4 elementów, każdy z nich pomaga radzić sobie w codziennych kontaktach z WKO.

• Nawiązuj kontakt (ang. Connect) z empatią, uwagą i szacunkiem.
• Analizuj (ang. Analyze) rozważ różne opcje.
• Reaguj (ang. Respond) na dezinformację, kłamstwo lub wrogość.
• Stawiaj granice (ang. Set limits) w przypadku wysoko konfliktowych zachowań.

Uwagi końcowe

Uważaj! Niektórzy problematyczni ludzie nie są jedynie trudni w obejściu są wręcz niebezpieczni. Naucz się zauważać charakterystyczne oznaki wysoko konfliktowych osób. Poznaj metody jak radzić sobie w relacjach z WKO w pracy i życiu prywatnym. Wskazówki co i jak robić znajdziesz w książce 5 typów osobowości, które mogą zniszczyć ci życie. Dzięki wydawnictwu Znak i tłumaczeniu Alicji Laskowskiej książka Billa Eddy dostępna jest po polsku.

5 typów osobowości, które mogą zniszczyć ci życie uzbroi Cię w wiedzę, dzięki której rozpoznasz wysoko konfliktowe osoby, unikniesz ich lub sobie z nimi poradzisz. Dowiesz się też jak odróżnić kogoś kto jest WKO od zwykłego “dupka” czy kogoś, kto akurat ma zły okres w życiu. Pomoże Ci w tym m.in. lista 40 przewidywalnych zachowań wysoko konflikowych osób. Analizując słowa, czyny i swoje własne emocjonalne reakcje na to, co ktoś robi będziesz w stanie w porę zidentyfikować WKO. Gdy już dostrzeżesz charakterystyczne schematy zachowań, będziesz mógł zacząć unikać WKO lub wykorzystać opracowaną przez Billa Eddy metodę CARS, by lepiej radzić sobie w relacji z nią.

Przygotuj się i pomóż sobie, aby WKO nie zatruły Ci życia. Zgłębiając wiedzę na temat tych problematycznych osobowości oraz ucząc się, jak reagować i jak nie reagować. Możesz być empatyczny a jednocześnie zadbać o siebie. Ta książka pokaże ci jak to zrobić. Teraz Twoja kolej!

“Ludzie o wysoko konfliktowych osobowościach są zaskakująco przewidywalni, kiedy wiemy, na co zwracać uwagę”. – Bill Eddy