Czy wiesz, że skuteczna metoda robienia notatek może zwiększyć energię Twojego umysłu? Jak robić dobre notatki? Słowo zettelkasten oznacza po niemiecku pudełko z notatkami. Dawniej było właśnie pudełkiem wypełnionym karteczkami, z których każda zawierała notatkę i informację porządkującą. Organizowano je w taki sposób, że do jednej notatki można było dotrzeć różnymi drogami, a ta z kolei prowadziła do innych zapisków. Metoda zettelkasten jest znana od XVI wieku, tyle że dziś zamiast karteczek możemy używać różnych aplikacji na telefon i komputer. Niezależnie od sposobu – analogowego czy cyfrowego – zettelkasten ułatwia zapamiętywanie, porządkowanie informacji i rozwijanie pomysłów – w tym celu jednak należy się nauczyć prawidłowego korzystania z tej metody. Jak stworzyć swój zettelkasten i z niego korzystać?

David Kadavy jest autorem bestsellerów nonfiction jak MindManagement, Not Time Management, The Heart to Start oraz Design dla hakerów. Był doradcą projektowym w Timeful, gdzie zastosował swoje zasady zarządzania umysłem w funkcjach zwiększających produktywność, z których korzystają obecnie miliony ludzi. W swojej kolejnej książce Metoda Zettelkasten. Jak cyfrowe notatki mogą zwiększyć energię Twojego umysłu, zebrał swoją wiedzę i doświadczenia ze stosowania tej praktycznej metody robienia notatek.

Do napisania tej książki zmotywowało go to, że kiedy zaczynał swoją przygodę z Zettelkasten, miał trudności z zebraniem dostępnych informacji w sensowną całość. Zachwycił go jednak pomysł wykorzystania notatek do utrwalania wiedzy, porządkowania myśli i pisania. Możesz być pracownikiem naukowym, dziennikarzem lub komikiem. Możesz też po prostu utrwalać to, co przeczytałeś, Zettelkasten pomoże ci być lepszym w tym co robisz.

“Rower sprawia, że przy niewielkim wysiłku możemy być bardzo efektywni. Zettelkasten — zwłaszcza cyfrowy — to rower dla umysłu”. – David Kadavy

Co to jest zettelkasten?

Zettelkasten oznacza po niemiecku „pudełko z notatkami” (liczba mnoga brzmi: Zettelkasten). W formie analogowej Zettelkasten to dosłownie pudełko wypełnione karteczkami, z których każda zawiera notatkę oraz metadane służące do porządkowania tych notatek.

Metoda Zettelkasten to sposób porządkowania treści w sposób niehierarchiczny. Zamiast ograniczać się do prowadzenia notatek tylko w jednej kategorii lub tworzenia wielu kopii tej samej notatki w różnych miejscach, notatki są zorganizowane w taki sposób, że do jednej notatki można dotrzeć różnymi drogami, a ta z kolei może prowadzić do różnych innych notatek.

W przeciwieństwie do katalogu w starej bibliotece celem Zettelkasten nie jest odnalezienie pojedynczej notatki, ale raczej zbadanie powiązań między notatkami. Może to pomóc w szybkim gromadzeniu wiedzy potrzebnej do pisania prac i książek, a także w znalezieniu obszarów, które wymagają dalszych badań. Ponadto porządkowanie Zettelkasten często prowadzi do niespodziewanych odkryć, które wynikają z procesu łączenia notatek ze sobą lub przypisywania im słów kluczowych.

Do czego służy zettelkasten?

Zettelkasten pomaga utrwalić przeczytane treści — ale w sposób umożliwiający przekształcenie tej wiedzy w pisanie tekstów. Tak, Zettelkasten pomaga odzyskać wiedzę, gdy zawodzi nas pamięć — dzięki temu można ją przekuć na pisanie. Zettelkasten pomaga zdecydować, co czytać dalej i jak rozwijać swoje pomysły, a nawet pomaga mieć pomysły. W czym jeszcze pomaga metoda robienia notatek i porządkowania treści – zettelkasten. Oto jej główne cele i korzyści:

Zachowaj to, co przeczytałeś.

Nie będziesz już zapominać, o czym była książka, gdy tylko skończysz ją czytać. Metoda Zettelkasten pomaga podzielić proces czytelniczy na serię wciągających rytuałów, które wielokrotnie odsłaniają najciekawsze aspekty, o których przeczytałeś, pomagając w ten sposób zapamiętać przeczytane treści.

Szybko docieraj do treści.

Nie trzeba już wertować mnóstwa stron, aby znaleźć fragment, do którego chcemy się odwołać. Dzięki cyfrowemu Zettelkasten możesz w kilka sekund skopiować i wkleić dokładny cytat (wraz z informacjami bibliograficznymi, jeśli zdecydujesz się je zapisać).

Wiedz, co czytać dalej.

Twój Zettelkasten pomaga Ci podążać za swoją ciekawością w produktywny sposób. Jeśli szukasz czegoś do czytania, możesz zajrzeć do swojego Zettelkasten i sprawdzić, co Cię zainteresuje. Niezależnie od tego, co wybierzesz, zgłębianie tego tematu będzie motorem rozwoju Twoich projektów pisarskich.

Rozwijaj swoje pomysły.

Zamiast rozpoczynać każdy projekt pisarski od pustej kartki, masz już napisane krótkie fragmenty, które możesz połączyć w jedną całość, tworząc błyskawicznie pierwszy projekt.

Miej pomysły.

Ponieważ Zettelkasten uwalnia Twoją energię umysłową od konieczności zapamiętywania i przywoływania treści, które przeczytałeś lub napisałeś dawno temu, masz więcej energii umysłowej, którą możesz poświęcić nowym inicjatywom. Samo porządkowanie notatek jest na tyle dużym wyzwaniem, że pozwala na realizację nowych pomysłów, a jednocześnie nie powoduje wypalenia.

Każde z tych zadań, które metoda Zettelkasten pomaga wykonać, prowadzi do powstania i zapisania treści. To, co zrobisz z tymi treściami, zależy od Ciebie. Może jesteś pracownikiem naukowym piszącym prace badawcze. Może jesteś profesorem przygotowującym wykłady. Albo studentem piszącym prace semestralne. A może chcesz po prostu zaskoczyć znajomych w pubie swoją wypowiedzią na temat wszystkich książek, które ostatnio przeczytałeś. A może jesteś autorem literatury faktu. Wszystkie te działania opierają się na pisaniu, a metoda Zettelkasten jest wsparciem tych procesów.

Metoda Zettelkasten. Jak cyfrowe notatki mogą zwiększyć energię Twojego umysłu

Dzięki tej niewielkiej, praktycznej książce szybko zrozumiesz zasady pracy metodą zettelkasten z wykorzystaniem kilku prostych cyfrowych narzędzi. Przekonasz się, że technika ta ułatwi ci zapamiętanie przeczytanych treści, odnalezienie istotnych powiązań między nimi, a także pomoże w rozwijaniu kreatywności. Poznasz krok po kroku przebieg procesu: przeczytane treści przekształcisz w notatki, które można łączyć i dopasowywać, aby utworzyć nowy tekst. Dowiesz się, jak zbudować własny model przepływu pracy, by prowadzenie zettelkasten nie wymagało ciągłego przesiadywania przed komputerem. Zobaczysz wreszcie, w jaki sposób inni ludzie pracują tą metodą, i przejrzysz wiele prawdziwych notatek – aby szybko przystąpić do budowania Twojego osobistego zettelkasten!

Metoda Zettelkasten. Jak cyfrowe notatki mogą zwiększyć energię Twojego umysłu - David Kadavy
Metoda Zettelkasten. Jak cyfrowe notatki mogą zwiększyć energię Twojego umysłu – David Kadavy

Dzięki zettelkasten:

  • łatwiej zapamiętasz przeczytane informacje
  • szybciej dotrzesz do potrzebnych treści
  • sprawniej poprowadzisz projekty pisarskie
  • kreatywniej rozwiniesz swoje pomysły
  • uwolnisz energię umysłową

Wyszukiwarki i internet nie zastąpią notatek. Twoje notatki zawierają więcej niż tylko proste fakty. Zarządzanie nimi buduje pamięć, pomagają one przechowywać i rozwijać pomysły będące w trakcie realizacji.

Zettelkasten może dużo więcej niż Google!

Istnieje wiele różnych powodów, dzięki którym moje teksty stały się lepsze, na przykład medytacja. Ale jeśli miałbym wybrać jeden powód, to jest nim to, że w końcu znalazłem system, który pozwala mi wykorzystać technologię do łączenia myśli kłębiących się w mojej głowie z rzeczami, o których wiem, że gdzieś czytałem, ale w danej chwili nie przychodzą mi do głowy. Zamiast wykorzystywać energię mojego umysłu do zapamiętywania treści, używam jej do pisania lepszych artykułów, newsletterów i książek. W końcu znalazłem rower dla mojego umysłu“. – David Kadavy

Źródło: Metoda Zettelkasten. Jak cyfrowe notatki mogą zwiększyć energię Twojego umysłu Autor: David Kadavy, wydawnictwo Onepress 2022, tłumaczenie Tadeusz Zawiła

Sprawdź: Gdzie jest dobre miejsce na domowe notatki?