Model ORACLE – jak skutecznie prowadzić coaching?

Czym jest coaching? Coaching to interaktywny proces rozwoju, poprzez metody związane z psychologią, realizowaniem procesu decyzyjnego do zaspokajania potrzeb, który pomaga pojedynczym osobom lub organizacjom w przyspieszeniu tempa rozwoju i polepszeniu efektów działania, osiągnięcia celu. Oparty jest na współpracy pomiędzy coachem a klientem. Coach jest jak profesjonalny trener, który pomaga zidentyfikować problemy, wyzwania, ustalić cele i zachęcić do podejmowania działań oraz uaktywnić pełen potencjał, aby osiągnąć lepsze rezultaty. Jak skutecznie prowadzić coaching? Istnieje wiele narzędzi i technik coachingowych, z których coach i klient mogą skorzystać. Szczególnie przydatna jest metoda – model ORACLE (“Wyroczni”). To świetne bazowe narzędzie, która pomaga budować relację i zarządzać współpracą coachingową. Model ORACLE można zastosować w każdej sytuacji i wdrożyć w dowolnym momencie rozmowy coachingowej.

“Najprostsza definicja coachingu określa tę dyscyplinę jako świadomy, dobrowolny trening prowadzący do zmiany na lepsze. – Maciej Bennewicz

Model ORACLE – jak skutecznie prowadzić coaching?

Model ORACLE stworzyły Gorell Ro, Gillian Jones, jako bazę dla coachingu. Ro Gorell jest coachem, a także niezależną konsultantką. Specjalizuje się w zarządzaniu talentami, coachingu biznesowym oraz zmiany. Gillian Jones to konsultantka w dziedzinie przywództwa, coachingu kadry kierowniczej oraz specjalistka od rozwoju organizacji. Jako coach wspiera przede wszystkim rozwój kobiet.

Model ORACLE to skuteczne narzędzie, które pozwala zarządzać współpracą coachingową. Model ORACLE jest zaprojektowany tak, aby przeprowadzić osobę coachowaną przez cały cykl coachingowy.

Outcomes (wynik) – co jest celem?

• Co stanowi pożądany cel?
• Czy cel jest poprawnie sformułowany?

Pierwszy etap modelu polega na ustaleniu wyniku. Bazując na ogólnym celu ustalonym przez klienta, trzeba określić jaki ma być pożądany rezultat. Bo jeśli klient nie wie, co chciałby osiągnąć, jest wielce prawdopodobne, że niestety nic nie osiągnie. Pytając o wizję sukcesu lub prosząc klienta o jego zwizualizowanie proces się rozpoczyna.

Pytania pomocnicze na tym etapie:

• Jaki byłby idealny wynik?
• Jak będzie wyglądać sukces?
• Gdyby jutro rano okazało się, że problem jest rozwiązany, co by się zmieniło?
• W jakim czasie (realnie) jesteś w stanie osiągnąć cel?
• Jaki będzie pierwszy krok?
• Skąd będziesz wiedział, że problem został rozwiązany?
• W jakim stopniu możesz kontrolować wynik?

Real issue (rzeczywisty problem) – na czym polega problem?

• Czy deklarowany problem jest tym faktycznym?
• Czy są inne kwestie wymagające zbadania w celu dotarcia do tych głębiej ukrytych?
• Odkryj i przestaw rzeczywisty problem.

Coach powinien uważnie słuchać. Bo czasem początkowo przedstawiony przez klienta problem nie jest tym rzeczywistym. Dlatego nie można się zbytnio spieszyć z przechodzeniem do szukania rozwiązań, jeśli problem nie jest dobrze określony. Trzeba się upewnić, że mamy do czynienia z rzeczywistym problemem. Prawdziwy problem często skrywa się głębiej. Jest to faza krytyczna modelu.

Pytania pomocnicze na tym etapie:

• Jaka jest obecna sytuacja?
• Na jakiej podstawie uważasz, że jest nie tak, jak powinno być?
• Jaki jest faktyczny problem?
• Jak na ciebie wpływa?
• Co jeszcze cię niepokoi?
• Co uniemożliwia ci rozwiązanie tych problemów?

Altematives (opcje) – oczywiste rozwiązania / działania już podjęte

• Jakie są oczywiste rozwiązania?
• Jakie są inne opcje?

Kolejny krok polega na generowaniu potencjalnych rozwiązań poprzez szukanie alternatywy. W tej fazie decydujące znaczenie ma to, by coach nie prowadził klienta. Często, sugerując, co należałoby zrobić, słyszy odpowiedź: “Nie mogę tego zrobić, ponieważ…”, “Już tego próbowałem” lub “To się nie sprawdzi”. Takie komentarze na pewno się pojawią, bo klient zmaga się z problemem od dłuższego czasu i nic dziwnego, że rozważał najbardziej oczywiste opcje. Na tym etapie chcemy się dowiedzieć, czego klient już próbował lub o jakim rozwiązaniu myślał.

Pytania pomocnicze na tym etapie:

• Co zrobiłeś dotychczas?
• Jakie wyniki przyniosły podjęte działania?
• Jakie koncepcje rozwiązania przychodzą ci na myśl?
• Czy są jeszcze inne opcje?
• Co już wypróbowałeś?

Creative ideas (twórcze pomysły) – wygeneruj nowe opcje

• Zmodyfikuj istniejące już rozwiązania, pomyśl o takich, które jeszcze nie zostały wypróbowane, jakkolwiek kreatywne czy dziwne mogą się wydawać.

Co jeszcze można zrobić? Czy klient może ponownie wypróbować jedną z dotychczasowych opcji? Czy może dodać lub zmodyfikować jakiś pomysł, czy pojawi się inna sugestia?

Na tym etapie chodzi o uzyskanie maksymalnie dużej liczby pomysłów bez ich oceniania. Mogą się tu znaleźć też pomysły wymyślone spontanicznie i dla zabawy, niemniej mające w sobie potencjał.

Coach powinien powtórzyć wszystkie pomysły klienta i przedstawić własnymi słowami bez uprzedzeń. Tak aby klient mógł rozważyć każdą z nich.

W tej fazie coach może podsunąć klientowi dodatkowe możliwości, dodając je do puli jego pomysłów. Ważne jednak, by nie wywołać w kliencie wrażenia, że pomysły coacha są lepsze. Jeśli klient wygenerował dostatecznie dużo pomysłów, coach nie musi dodawać kolejnych.

Pytania pomocnicze na tym etapie:

• Jakieś pomysły?
• Jakieś koncepcje?
• Coś jeszcze?
• Gdyby pieniądze nie stanowiły problemu?
• Gdybyś nie musiał tego z nikim konsultować?
• Kto najbardziej ci pomoże?
• Czy coś innego przychodzi ci na myśl? (Gdy klient mówi „nie wiem”): Gdybyś wiedział, co by to było?

Likelihood of success (prawdopodobieństwo sukcesu) – sprawdź i oceń skutki

• Oceń wszystkie opcje w skali od 1 do 10.
• Przemyśl konsekwencje.

Teraz klient potrzebuje czasu, by zrobić krok wstecz i rozważyć prawdopodobieństwo sukcesu. Jaki pomysł najlepiej się sprawdzi? Jakie konsekwencje mogą wyniknąć?

Aby ułatwić klientowi określenie szans na realizację propozycji, poproś o ocenę potencjalnego sukcesu każdej koncepcji w skali 1-10. Zasugeruj też oszacowanie ich pod względem trudności wprowadzenia w życie.

Pytania pomocnicze na tym etapie:

• Jakie konsekwencje niesie każda z koncepcji?
• Jakie koszty są z nią związane?
• Jakie korzyści przyniesie dane rozwiązanie?
• Jaka opcja wydaje się najbardziej sensowna?
• Jak sądzisz, co zrobisz?
• Jak się zmieni sytuacja, kiedy to zrobisz?
• Skąd będziesz wiedzieć, że to działa?
• Co cię w tym utwierdzi?
• Jak zmierzysz efekty?
• Jaką masz pewność, że możesz to osiągnąć?
• Określ w skali 1-10 prawdopodobieństwo pomyślnej zmiany
• X, Y, Z.
• Co cię powstrzymało przed wyborem 10?
• Co jeszcze możesz zrobić, żeby zwiększyć prawdopodobieństwo do 10?
• Określ w skali 1—10 stopień trudności wdrożenia każdego rozwiązania

Execute (realizacja) – rozważ i zaplanuj wdrożenie

• Jaki jest plan?
• Kogo angażuje?
• Kto będzie pomocny?
• Jak będą się porozumiewać?

W końcu nadeszła pora, by pomysł przekazać do realizacji. Coach pracuje z klientem nad opracowaniem realnego planu działania. Kwestie, które powinno się brać pod uwagę to czas, potencjalne przeszkody i sugerowane sposoby ich pokonania, otoczenie i niezbędne wsparcie.

Coach zachęca klienta, aby jeszcze raz przemyślał działania inicjujące, przełomowe momenty, daty realizacji poszczególnych etapów i zasoby, by sprawdzić czy są realne i mają szanse powodzenia. Uzgadnia też czy i jak wesprze klienta praz jakie będą kolejne zadania coachingowe.

Może się zdarzyć, że na tym etapie pojawi się nowy problem, wtedy trzeba powtórzyć cykl. Trzeba być wytrwałym, bo przecież chodzi o rozwiązanie przyczyny problemu, a nie uporanie się tylko z symptomami.

Pytania pomocnicze na tym etapie:

• Czyje wsparcie będzie potrzebne?
• Kiedy zamierzasz rozpocząć działania?
• Co zrobisz? Jaki będzie pierwszy krok?
• Jeśli to zadziała zgodnie z oczekiwaniami, to jaki będzie następny krok?
• Jakie będą przełomowe momenty?
• Jak sobie poradzisz z przeszkodami?
• Jak postąpisz, jeśli nie będzie pożądanego skutku?

“Ludzie z celami odnoszą sukcesy ponieważ wiedzą dokąd zmierzają… To jest aż tak proste”. – Earl Nightingale

Uwagi końcowe

Model ORACLE stanowi strukturę każdej rozmowy coachingowej. Odwołuje się do prawidłowości, zgodnie z którą każdy klient stojący przed problemem lub wyzwaniem, dążąc do rozwiązania, musi przejść cztery etapy:

1. Klaryfikacja problemu.
2. Generowanie potencjalnych rozwiązań.
3. Ewaluacja opcji.
4. Wdrożenie najodpowiedniejszego rozwiązania.

Istotne jest to, że w realnym życiu nie zawsze zostaje zachowany porządek ORACLE, czasem cykl się powtarza. Jednak podczas większości sesji coach nawiązuje do wszystkich elementów modelu.

Poznaj sekrety coachingu. 50 najlepszych technik coachingowych.

Aby dowiedzieć się więcej o coachingu i najlepszych metod coachingowych sięgnij koniecznie po książkę Ro Gorell i Jones Gillian 50 najlepszych technik coachingowych. Dzięki wydawnictwu Rebis dostępna jest po polsku w tłumaczeniu Grażyny Skoczylas. Celem tej książki jest przekazanie użytecznych narzędzi nadających się do natychmiastowego wykorzystania.

Dowiedz się czym jest i na czym polega coaching. Książka zawiera zestaw praktycznych narzędzi coachingowych, formularze, modele i ćwiczenia wraz z objaśnieniami jak i kiedy je stosować. Znalazł się w niej również rozdział poświęcony relacji coachingowej, który dostarczy ci cennych wskazówek jak zarządzać taką relację oraz wspierać własny rozwój.

Spośród 50 metod coachingowych o potwierdzonej skuteczności możesz wybierać te, które w danym momencie będą najbardziej przydatne. Każde z narzędzi zawiera omówienie i modelowy schemat, dzięki czemu otrzymujesz zarówno ogólny obraz jaki praktyczne szczegóły.

Dla kogo jest książka 50 najlepszych technik coachingowych?

Zanim stwierdzisz, że taki zestaw narzędzi jest przydatny wyłącznie dla profesjonalistów od coachingu przemyśl to jeszcze raz. Narzędzia opisane w tej książce mają te zaletę, że będą pomocne bez względu na to czy ktoś jest zawodowym coachem, zarządza ludźmi, czy po prostu chcę doskonalić umiejętności interakcji z innymi.

Ta książka jest dla każdego kto chce zrozumieć i praktykować sztukę coachingu. Każdy kto jest związany z coachingiem lub chce się o coachingu czegoś dowiedzieć znajdzie tu coś przydatnego dla siebie. Z książki szczególnie skorzystają:

• zawodowi coachowie
• menedżerowie i liderzy, którzy korzystają w pracy z umiejętności coachingowe
• osoby, które poszukują narzędzi przydatnych dla rozwoju ludzi w organizacjach

Dlaczego coaching cieszy się coraz większym uznaniem? Bo to prawdziwa przyjemność patrzeć, jak ludzie się rozwijają, stają się tym kim chcą być i robią to co pragną robić. A dobrze stosowany coaching może to umożliwić.

Poznaj wszystkie niezbędne wskazówki, by lepiej zrozumieć zasady świata coachingu. Odkryj radość pomagania i wspierania ludzi w ich rozwoju osobistym. Rozwijaj też siebie!

“Im mniej coach robi, tym więcej może się wydarzyć. Tu chodzi o bycie, a nie robienie. – John Whittington

Sprawdź: Jak się rozwijać? 15 niezawodnych praw rozwoju