Czy masz trudności z nauką? Chcesz się dowiedzieć jak lepiej się uczyć? Chcesz mieć więcej korzyści ze swojej nauki? Czytaj dalej, aby poznać skuteczne sposoby na naukę.

Efektywne uczenie się to jedna z najbardziej przydatnych umiejętności jaką warto rozwijać. Bez względu na wiek, całe życie się uczymy. W dzisiejszych czasach, które cechuje duża dynamika i ogromna ilość zmian, stale powinieneś się uczyć i rozwijać, aby być na bieżąco. Dla wielu z nas nauka nigdy się nie kończy. Istnieje wiele sposobów jak wzbogacać swoją wiedzę. Możesz uczęszczać na studia stacjonarne i podyplomowe, różnego rodzaju kursy, seminaria, konferencje. Dokształcać się z książek, e-kursów, materiałów publikowanych w branżowych magazynach i oczywiście w Internecie. Czy zatem nie było by pomocne poznać i opanować skuteczne sposoby, które pozwolą uczyć Ci się lepiej i szybciej przyswajać wiedzę?

Chociaż możesz już mieć formalną edukację za sobą i nie musisz się uczyć, aby dostać dobrą ocenę i przejść do następnej klasy, przyswajanie nowych informacji oraz korzystanie z nich może pomóc Ci w Twojej karierze, w wychowywaniu dzieci, budowaniu bardziej trwałych relacji, prowadzeniu biznesu i wielu innych aspektach Twojego życia. Żyjemy w świecie informacji i powinniśmy nauczyć się z niej skutecznie i efektywnie korzystać. Dlatego też warto wzmocnić swoje umiejętności związane z uczeniem się.

Bez względu na to czy uczysz się, aby zaliczyć sesję, czytasz książkę o samodoskonaleniu, kończysz kurs on-line nauka jest ważna i przydatna. Istotne jest więc, aby zmaksymalizować czas, którzy poświęcamy na uczenie się oraz poprawić naszą zdolność do przyswajania nowych zagadnień.

Każdy, kto przestaje się uczyć jest stary, bez względu na to, czy ma 20 czy 80 lat. Kto kontynuuje naukę pozostaje młody. – Henry Ford

Dowiedz się jak uczyć się szybciej oraz zachowywać więcej i na dłużej z tego czego się nauczyłeś:

#1 Określ po co się uczysz

Każda nauka powinna mieć jakieś cel. Zadaj sobie pytanie po co się uczę? Dlaczego uczęszczam na ten kierunek studiów, biorę udział w tym szkoleniu, czytam tą książkę? Jaki jest mój cel długoterminowy?

Nauka bez celu dla samej nauki jest znacznie bardziej męcząca. Wiedza o tym po co się uczymy pozwala Ci się też lepiej skupić, podświadomie pomaga filtrować i poszukiwać informacji w oparciu o cel i wybierać te najbardziej przydatne, które zmaksymalizują efekt nauki.

#2 Rób notatki

Aby skuteczniej się uczyć powinieneś robić notatki. Dobrze mieć stałe miejsce, w którym w sposób uporządkowany przechowujesz swoje notatki. Nawet jeśli robisz krótkie notatki wypisując hasłowo kluczowe zagadnienia z książki, pomaga to w nauce i umożliwia szybkie wrócenie do najbardziej istotnych informacji. Ułatwia to zapamiętywanie i powtarzanie.

Notatki możesz robić pisząc ręcznie, według, niektórych badań ten sposób pozwala na lepsze zapamiętywanie. Jeśli robisz notatki ręcznie, trzymaj je np. w segregatorze, aby móc je później przejrzeć i mieć je zorganizowane w poukładany sposób.

Można też oczywiście stosować różnego rodzaju programy komputerowe, które ułatwiają zarządzanie notatkami. Przykładem jest np. Evernote, który pozwala udostępniać notatki i zdjęcia oraz organizować i wyszukiwać swoje notatki. Są też inne aplikacje, które mogą być pomocne jak np. OneNote, czy chociażby Notepad++. Znajdź sposób robienia i zarządzania notatkami, który najbardziej Ci odpowiada.

Zrób wszystko, żeby notatki były jak najbardziej uporządkowane, logiczne i przejrzyste.

#3 Korzystaj ze wskaźnika przy czytaniu

W trakcie czytania nasze oczy często gubią się, błądzą, wychodzą poza tekst, wykonują niepotrzebne ruchy. Podczas czytania potrzebujemy przewodnika, który pomoże nam, prowadzić nasze oczy przez kolejne wiersze tekstu. Takim najprostszym do zastosowania wskaźnikiem może być nasz palec. Użyj go, aby śledzić i podążać za słowami, które czytasz. Wskaźnik pozwala nam być bardziej świadomym tego co czytamy, zapobiega pomijania słów i ułatwia skupienie na tekście. W ten prosty sposób zwiększysz swoją efektywność czytania oraz zdolność absorbowania informacji.

#4 Znajdź odpowiedni format

Znajdź medium i format materiałów do nauki, który najbardziej Ci odpowiada. Niektórzy z nas są z natury bardziej wzrokowcami niż słuchowcami. Niektórzy lepiej uczą się czytając inni, gdy ktoś im coś mówi i objaśnia, jeszcze innym pomagają wszelkiego rodzaju rysunki, schematy i wizualizacje.

Zrób mały eksperyment i wykorzystaj do nauki różne formaty, aby określić, które są najbardziej przydatne dla Ciebie. Gdy już to zrobisz stosuje ten format kiedy będziesz się uczyć.

Jedną z przydatnych metod wizualizacji, a zarazem robienia notatek jest „mapa myśli“. Aby poznać jak tworzyć „mapy myśli” przeczytaj koniecznie: Mapy myśli – jak zapanować nad myślami i zdobyć nad nimi kontrolę

#5 Dbaj o siebie

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że stan zdrowia i ogólne samopoczucie ma duże znaczenie jeśli chodzi o efektywność nauki. Jeśli jesteś niewysypany, nie odżywiasz się prawidłowo, brakuje Ci aktywności fizycznej, Twoja skuteczność nauki i przyswajania informacji będzie niższa.

Szczególnie sen jest istotnym czynnikiem. Czasem chcemy zyskać więcej czasu kosztem snu. Niestety jeżeli nasz organizm nie prześpi optymalnej dla nas ilości godzin, zamiast zwiększyć naszą produktywność, obniżymy ją. Trudniej będzie Ci się koncentrować i będziesz w efekcie potrzebował więcej czasu, aby się czegoś nauczyć.

Dobre odżywianie i ćwiczenia fizyczne dodają Ci energii oraz pobudzają Twój mózg do lepszego działania.

#6 Otwórz się na nowe idee

Przeważnie biorąc do ręki nową książkę do czytania, zapisując się na jakiś kurs, czy uczestnicząc w jakimś wykładzie mamy z tym związane pewne oczekiwania. Niezależnie od tego, czy jest to oczekiwanie negatywne, czy pozytywne, problem polega na tym, że oczekiwanie zmienia nasze postrzeganie tego, czego się uczymy. Przestajemy przyjmować informację w taki sposób, w jaki autor, czy prowadzący zamierzał je przedstawić, ale raczej w taki sposób, który pasuje do naszego światopoglądu.

Podjęcie świadomego wysiłku, aby wcześniej usunąć te oczekiwania, może pomóc nam się uczyć się. Łatwiej nam wtedy otworzyć umysł na nowe idee i poszerzyć nasze horyzonty poznawcze. Oczywiście nie jest łatwo pozbyć się własnych oczekiwań, jednak warto mieć to na uwadze, żeby zbytnio nasze postrzeganie rzeczywistości nie zaburzyło efektów przyswajania nowej wiedzy i informacji, którą ktoś próbuje nam przekazać. Jeśli jesteśmy bardzo zacietrzewieni w swoich przekonaniach i niezmiennie pewni co do słuszności swoich racji, wszystko co jest nie do końca po naszej myśli, może powodować u nas frustrację i powstrzymać przed nauczeniem się czegoś nowego. Aby lepiej się uczyć bądź otwarty na nowe pomysły, informacje i punkty widzenia.

“Jeżeli istnieje jakiś jeden sekret sukcesu, to jest to umiejętność przyjmowania cudzego punktu widzenia i patrzenia z tej perspektywy z równą łatwością jak z własnej.” – Henry Ford

#7 Rób regularne przerwy

Czasem chcemy pracować nad czymś tak długo, aż to skończymy. Podobnie robimy ucząc się. Siadamy i uczymy się bez przerwy chcąc mieć to już za sobą. Zarywamy całe noce, po to aby się uczyć. Ten sposób ciągłej pracy jest jednak nieefektywny. Bardzo istotne jest robienie przerw. Twój mózg potrzebuje regularnie odpoczynku, aby działać skutecznie. Wykonując krótkie przerwy co jakiś czas pozwalasz swojemu mózgowi odpocząć i wrócić do pełni sił. Jak często robić takie przerwy? Jeśli coś czytasz i uczysz się z różnych materiałów, czasem wystarczy nawet 5 minut przerwy na godzinę pracy. Możesz też stosować metodę 90/10. 90% czasu poświęcasz na pracę 10% na odpoczynek. Skuteczną metoda jest również tzw. „technika pomidora”:

  1. Wybierz zadanie do wykonania
  2. Ustaw zegar z alarmem na 25 minut – tyle trwa jedno „Pomodoro”
  3. Pracuj nad zadaniem bez przerwy przez całe „Pomodoro”
  4. Zrób sobie 5-cio minutową przerwę
  5. Po przerwie możemy zrobić kolejne „Pomodoro”, a po czterech Pomodoro z rzędu robimy dłuższą przerwę (15-30 min).

Co czyni tę metodę skuteczną, to m.in. te 5 minutowe przerwy, które są jak nagrody za pracę w skupieniu przez 25 minut.

Znajdź metodę i długość przerw najbardziej odpowiednią dla Ciebie, pamiętaj o potrzebie odpoczynku.

#8 Powtarzaj to, czego się nauczyłeś

Możliwie często powtarzaj to czego się nauczyłeś. Jeżeli chcesz, aby Twoja wiedza była trwała musisz powracać do tego co się nauczyłeś. Nie wystarczy raz przeczytać książkę, czy przesłuchać audiobooka. Wracaj do wartościowych materiałów co jakiś czas, aby przypomnieć sobie i umocnić swoją wiedzę. Powtórki mają naprawdę dużą wartość i bez nich nasza wiedza szybko ulatuje.

#9 Zastosuj w praktyce to, czego się nauczyłeś

Niektórzy mogą uczyć się tylko po to, aby zaliczyć kolejny egzamin. Czytają książki tylko po to, aby powiedzieć, że je przeczytali. Kończą kolejny kurs czy robią kolejny certyfikat, aby wpisać go sobie do CV. Takie podejście nie ma większego sensu. Największa wartość jest wtedy, gdy od suchej teorii możemy przejść do realnego zastosowania. Wykorzystuj swoją wiedzę w praktyce.

To nie musi być od razu coś bardzo znaczącego natomiast postaraj się w jakiś konkretny sposób zastosować informację i wiedzę, którą pozyskałeś. Oczywiście nie zawsze jest to możliwe jednak praktyczne użycie tego czego właśnie się nauczyliśmy znacznie poprawia zapamiętywanie i utrwalenie naszej wiedzy.

Dla przykładu jeśli uczysz się jakiś nauk ścisłych jak fizyka, czy chemia i masz do tego bezpieczne warunki, możesz przeprowadzić nawet jakiś eksperyment, aby sprawdzić teorie w praktyce. Gdy czytasz jakieś poradniki, książki o samodoskonaleniu, zarządzaniu, komunikacji, finansach itp. zagadnieniach wzmocnisz efekty swojego czytania, gdy wypróbujesz opisane tam techniki i metody w praktyce.

#10 Naucz kogoś tego czego się nauczyłeś

Jest to jedna z lepszych metod na utrwalenie i wzmocnienie swojej wiedzy w danym obszarze. Jeśli się czegoś nauczyłeś przekaż innym swoją wiedzę. Obecnie istnieje wiele sposób, aby to zrobić. Możesz pisać na blogu, robić filmy instruktażowe czy podcasty. Możesz udokumentować cały proces od rozpoczęcia nauki, przez zdobywanie informacji i ich przyswajanie oraz przekazanie jej innym. W ten sposób udoskonalasz i utrwalasz swoją wiedzę na dany temat. Stosując taką metodę konsekwentnie możesz w danym obszarze i dziedzinie stać się nawet rozpoznawanym i szanowanym ekspertem.

Sposób ten ma dodatkową zaletę nie tylko pomagasz sobie, ale również inni korzystają z Twoich materiałów edukacyjnych. Mogą dowiedzieć się i nauczyć czegoś nowego. Również dzięki dzieleniu się wiedzą z innymi możesz otrzymać informację zwrotną i jeszcze bardziej poprawić swoje umiejętności. Zwłaszcza pozytywne opinie poprawią Ci samopoczucie, a z wartościowych negatywnych komentarzy będziesz mógł wyciągnąć wnioski na przyszłość.

Jak usprawnić proces uczenia się?

A teraz ogólny przewodnik i kilka technicznych wskazówek po tym, jak lepiej się uczyć. Korzystaj z tych porad, a Twój proces nauki będzie bardziej skuteczny i przyniesie lepsze efekty.

#1 Stwórz odpowiednie warunki do nauki

Znajdź najlepsze dla siebie miejsce do nauki. Gdzieś, gdzie będzie Ci wygodnie i najlepiej się skupisz. Pomyśl w jakim miejscu będziesz narażony na najmniejszą liczbę niepożądanych pokus i bodźców. Warto też dobrze przewietrzyć pomieszczenie, w którym będziesz się uczyć. A także, zadbać o właściwe oświetlenie, najlepsze jest naturalne dzienne światło.

Nauka przy biurku wcale nie musi być najbardziej efektywna. Kiedy siedzimy na krześle, które jest wykonane z twardych materiałów, większość naszej masy ciała opiera się na małej ok. 10 cm powierzchni kostnej. Długie przebywanie w takiej pozycji, powoduje zmęczenie i potrzebę częstej zmiany pozycji. Może pojawić się ból pleców i mięśni. Nie bój się urządzić miejsca zgodnie ze swoimi preferencjami korzystając z poduch, leżanek i foteli.

Wybierz takie miejsce, w którym jest Ci najwygodniej.

#2 Pozbądź się rozpraszaczy

W pierwszej kolejności musisz pozbyć się wszelkich rozpraszaczy i zakłóceń, które mogą negatywnie wpłynąć na Twój proces nauki.

Zacznij od oceny własnego ciała. Czy nie jest Ci za zimno lub za gorąco? Czy jesteś zmęczony, zestresowany, zły, znudzony? Czy jesteś głodny, przejedzony?

Weź kartkę papieru i szybko zapisz wszystko, co Ci przeszkadza lub cokolwiek, co może być dla Ciebie rozpraszaczem, gdy będziesz się uczyć. Lista ta powinna  być możliwie kompletna, ponieważ nawet niewielkie rozpraszacze mogą mieć wpływ na to jak dobrze będzie dział Twój mózg i przetwarzał informacje w procesie nauki.

Następnie przystąp do usuwania tych potencjalnych zakłóceń poczynając od największych do najmniejszych.

Jeśli potrzebujesz snu i możesz sobie pozwolić na więcej odpoczynku idź spać i wypocznij. Jeśli nie masz dużo czasu skorzystaj przynajmniej z ok. 30 min drzemki, która również może dodać energii. Jeśli masz nieobcięte paznokcie, obetnij je przed nauką, aby uniknąć sytuacji, że Twój mózg będzie wędrował w inne obszary i szukał czym można się zająć zamiast nauki.

#3 Przygotuj potrzebne materiały

Aby uniknąć niepotrzebnego szukania i straty czasu, przed przystąpieniem do nauki przygotuj sobie wszystkie potrzebne materiały, notatki, książki i przybory, które będą Ci potrzebne. Dotyczy to również plików i dokumentów elektronicznych, które masz na komputerze. Miej je wszystkie łatwo dostępne, aby szybko móc do nich sięgnąć.

#4 Przygotuj mózg do nauki

Teraz gdy Twoje bardziej i mniej ważne rozpraszacze zostały wyeliminowane przygotuj swój mózg do nauki. Przed intensywną nauką, zwiększonym wysiłkiem umysłowym itp. warto przeprowadzić tzw. rozgrzewkę umysłu. Nasz umysł ma podobne właściwości, jak mięsień, dlatego przed nauką warto go rozgrzać  Pomocna może być np. zabawa liczbami i wykonanie kilku obliczeń matematycznych. Inny przykład wybieramy jakieś długie i skomplikowane słowo i układamy jak najwięcej słów z liter zawartych w tym wyrazie. Wszystko wykonujemy w głowie bez pomocy kartki.

Rozgrzewkę umysłu możesz wykorzystać też na powtórkę wcześniej już przyswojonego materiału oraz ustalenie celu i planu nauki np. w formie „checklisty”, na której będziesz mógł odznaczać ukończenie kolejnych etapów Twojej sesji nauki.

Twój mózg, aby się rozgrzać potrzebuje ok. 5-10 min.

#5 Faza nauki i przyswajania wiedzy

Po rozgrzewce przystąp do właściwej fazy nauki. Tutaj sposobów jest wiele i każdy z nas powinien znaleźć coś co sprawdza się w jego przypadku. Jedni czytają na głos i powtarzają z pamięci. Inni tworzą “mapy myśli“, różnego rodzaju formy notatek, zakreślają najważniejsze fragmenty. Niektóre osoby lubią chodzić i w nauce pomaga im ruch inne wolą spokojnie siedzieć przy biurku lub leżeć na kanapie. Skup się na przyswajanym materiale i zajmuj się tylko nim. Nie koncentruj się na niczym innym niż to czego się uczysz.

Warto mieć na uwadze, że przeważnie nasz mózg jest w stanie wytrzymać i działać z wysoką koncentracją i dużą efektywnością  przez ok. 45-60 min. Po tym czasie możesz zaobserwować spadek skupienia i zmęczenie. Kiedy to wystąpi zrób sobie przerwę.

#6 Odpoczynek i relaks

W procesie nauki istotne jest robienie sobie przerw. Poświęć chwilę, aby się odprężyć. Czasem wystarczy 5-10 minut.

Wstań i trochę się poruszaj, idź na spacer, sprawi to, że Twój mózg odpocznie i gdy wrócisz do nauki lepiej zapamięta informacje. Zrób coś co sprawi, że się zrelaksujesz.

#7 Kolejny Cykl

Po fazie wytężonej nauki i przerwie możesz przystąpić dalej do nauki. Zdecyduj ile takich sesji nauki i przerw potrzebujesz. Nie przesadzaj jednak ze zbyt dużą ilości takich cykli, bo z każdą kolejną Twoja sesją zdolność do przyswajania nowych informacji będzie słabnąc.

Pamiętaj, że Twój mózg potrzebuje też czasu, aby sortować, organizować, przetwarzać i przechowywać te wszystkie nowe informacje! Nie przeciążaj go i pamiętaj o odpoczynku, a wówczas Twoja efektywność nauki będzie większa.

“Standardowa edukacja zapewni Ci przeżycie. Samokształcenie – fortunę.” – Jim Rohn

Skuteczne uczenie się jest nieocenionym narzędziem, z którego będziesz bardzo często korzystał jeśli chcesz się w życiu rozwijać. Ciągła nauka to znak rozpoznawczy odnoszących sukcesy ludzi. W tym obszarze zawsze jest coś do usprawnienia i warto doskonalić swoje umiejętności związane z nauką. Skorzystaj z opisanych wskazówek, aby polepszyć swój warsztat i uzyskiwać lepsze efekty z czasu poświęconego na naukę.

Jeśli Twój rozwój osobisty nie jest Ci obojętny przeczytaj też Model 70 20 10 – praktyczny rozwój osobisty

A Ty jakie masz sposoby na skuteczną naukę? W jakich warunkach lubisz się uczyć? Podziel się swoim doświadczeniem w komentarzu.