Jak być liderem? 13 zasad przywództwa Colina L. Powella

Colin Luther Powel (1937-2021) – amerykański wojskowy i polityk, mąż stanu, generał armii amerykańskiej, przewodniczący Kolegium Połączonych Szefów Sztabów, doradca prezydenta USA ds. bezpieczeństwa narodowego, sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych. Zmarł 18 października 2021 w wieku 84 lat. Zostawił po sobie wiele osiągnięć, jak też trzynaście zasad przywództwa, którymi się kierował. Opisał je w swojej książce It Worked for Me Colin Powell. Bo oprócz tych wszystkich tytułów i stanowisk, które przez lata swojej kariery zajmował – Colin Powell – był po prostu i całkowicie liderem. Doskonale wiedział jak przewodzić i jak zbudować silny, zjednoczony zespół. Oto 13 zasad przywództwa Colina L. Powella. Mogą być one wskazówką dla obecnych i przyszłych liderów, na czym polega przywództwo i co robić, aby być wielkim liderem.

“Sen nie staje się rzeczywistością za pomocą magii. To wymaga potu, determinacji i ciężkiej pracy”. – Colin Powell

13 zasad przywództwa Colina L. Powella

#01 Nie jest tak źle, jak myślisz! Rano będzie to wyglądało lepiej.

Cóż, może tak będzie, a może nie. Ta zasada odzwierciedla postawę, a nie przewidywania. Colin Powell zawsze starał się zachować pewność siebie i optymizm, niezależnie od tego, jak trudna była sytuacja. Dobry nocny wypoczynek i upływ zaledwie ośmiu godzin zazwyczaj zmniejsza poziom problemu. A wyjście z biura czasem wieczorową porą ze zwycięskim nastawieniem ma wpływ nie tylko na ciebie samego; przenosi to nastawienie również na twoich współpracowników. Wzmacnia ich determinację, aby wierzyli, że razem możecie rozwiązać każdy problem. “Żadne wyzwanie nie jest dla nas zbyt wielkie, nie ma takiej trudności, których nie jesteśmy w stanie pokonać.” “Rzeczy staną się lepsze. Ty sprawisz, że będzie lepiej.”

#02 Bądź wściekły, ale potem się z tym pogódź.

Każdy się czasem denerwuje a nawet wścieka. Jest to naturalna i zdrowa emocja. Czasem złościsz się na swoje dzieci, współmałżonka, najlepszych przyjaciół, przeciwników. Jednak pozostawanie w gniewie na dłuższą metę nie jest użyteczne. Collin Powell przez lata pracował, nad tym aby upewnić się, że kiedy się złościł, szybko mu przechodziło. Starał się nigdy nie tracić panowania nad sobą.

#03 Unikaj tego, że twoje ego jest tak blisko twojego stanowiska, że kiedy twoja stanowisko słabnie, twoje ego podąża razem z nią.

Zaakceptuj, że twoje stanowisko było błędne, a nie twoje ego. To nie znaczy, że nie należy spierać się z pasją i intensywnością. Nie zgadzaj się, rób to z uczuciem, staraj się przekonać, że masz rację. Chodzi przecież o zebranie wszystkich informacji, przeanalizowanie ich i próbę uzyskania właściwej odpowiedzi. Jednak decyzja, która zapadanie, choć może być sprzeczna z twoim zdaniem, nie dotyczy ciebie ani twojego ego.

#04 Da się to zrobić

Chodzi tu bardziej o nastawienie niż o rzeczywistość. Może nie da się tego zrobić, ale zawsze zaczynaj od przekonania, że możesz to zrobić, dopóki fakty i analizy nie obrócą się przeciwko temu. Miej pozytywne i entuzjastyczne podejście do każdego zadania. Nie otaczaj się wiecznymi sceptykami. Jednocześnie nie zamykaj się na sceptyków i ludzi, którzy przedstawiają ci solidne przeciwstawne punkty widzenia. Zasada “da się to zrobić” nie powinna przekształcić się w ślepy optymizm, który sprawia, że walisz głową w mur. Staraj się być optymistą, ale staraj się też nie być głupi.

#05 Uważaj, co sobie życzysz: możesz to dostać.

Nie spiesz się z załatwianiem spraw. Tak, zdarzają się okazje, kiedy czas i okoliczności zmuszają cię do podejmowania szybkich decyzji. Zazwyczaj jest czas, aby przeanalizować sytuację. Przyjrzeć się sprawie w świetle dnia i w ciemności nocy, i zastanowić się nad konsekwencjami. Będziesz musiał żyć z twoimi wyborami. Niektóre złe decyzje można skorygować. Z niektórymi będziesz musiał żyć.

#06 Nie pozwól, aby niesprzyjające fakty stanęły na drodze do podjęcia dobrej decyzji.

Doskonałe przywództwo to często kwestia doskonałego instynktu. Kiedy stajesz w obliczu trudnej decyzji, wykorzystaj dostępny czas na zebranie informacji, które wpłyną na twój instynkt. Dowiedz się wszystkiego, co możesz o sytuacji, przeciwniku, swoich aktywach i pasywach, swoich mocnych i słabych stronach, zagrożeniach i ryzyku. Wybierz kilka możliwych kierunków działania. Następnie przetestuj zebrane informacje i przeanalizuj każdy z nich względem pozostałych.

Często sama analiza faktów wskaże właściwy wybór. Częściej jednak, aby wybrać spośród najlepszych kierunków działania, potrzebny będzie twój osąd. To jest moment, w którym wykorzystujesz swój instynkt, aby wyczuć właściwą odpowiedź. To właśnie wtedy wykorzystujesz swoje wykształcenie, doświadczenie i wiedzę na temat zewnętrznych uwarunkowań, które nie są znane twojemu zespołowi. To jest moment, w którym zaglądasz w głąb własnych lęków, obaw i pewności siebie. To tutaj zarabiasz na swoją pensję i pozycję. Twój instynkt w tym momencie nie jest dzikim domysłem czy przeczuciem. Jest to świadomy instynkt, który wie z długiego doświadczenia, które fakty są najważniejsze i które niekorzystne fakty, jakkolwiek niekorzystne, mogą być odłożone na bok. Jak mówi powiedzenie: “Dobre decyzje biorą się z doświadczenia, a doświadczenia bierze się ze złych decyzji”.

#07 Nie możesz podejmować za kogoś jego decyzji. Nie powinieneś pozwolić, by ktoś inny podejmował twoje.

W wojsku uczą, by brać pełną odpowiedzialność za “wszystko, co robi lub czego nie robi twoja jednostka, a także za to, co ty robisz lub czego nie robisz”. Ponieważ ostateczna odpowiedzialność należy do ciebie, upewnij się, że wybór należy do ciebie i nie reagujesz na presję i pragnienia innych.

Nie oznacza to, że twoja decyzja musi być podejmowana w pojedynkę i w odosobnieniu. Szukaj rady u innych, ale bądź świadomy, że w pobliżu zawsze są ludzie, którzy są pełni rad i są pewni, że wiedzą, jaką decyzję powinieneś podjąć. Zbyt często jednak twoja decyzja ma wpływ na nich i dlatego popychają cię w kierunku, który jest bardziej w ich interesie niż w twoim. Nigdy nie zapominaj, że twój świadomy instynkt jest zazwyczaj najbardziej solidną podstawą do podjęcia decyzji.

“Nikt z nas nie może zmienić swojego wczoraj, ale każdy z nas może zmienić swoje jutro”. – Colin Powell

#08 Sprawdzaj drobiazgi.

Wszyscy znamy starą rymowankę, która zaczyna się od słów: “Z braku gwoździa upadło królestwo…”. Przypomina nam ona, jak małe działania mogą powodować duże konsekwencje. Sukces w ostatecznym rozrachunku zależy od szczegółów, wielu małych rzeczy. Liderzy muszą mieć wyczucie drobiazgów – wyczucie tego, co dzieje się się w głębi organizacji, gdzie znajdują się te małe rzeczy. Im wyższa jest twoja pozycja, tym bardziej jesteś izolowany przez otoczkę, całą tą pompę i personel. Tym trudniej i bardziej konieczne staje się wiedzieć, co dzieje się sześć pięter niżej.

#09 Podziel się zasługami.

Kiedy coś idzie dobrze, upewnij się, że dzielisz się sukcesem i zasługami w dół i wokół całej organizacji. Niech wszyscy członkowie zespołu i pracownicy wiedzą, że to właśnie oni tego dokonali. Bo tak było. Rozdawaj nagrody, wykonuj telefony, wysyłaj notatki, listy, poklepuj po plecach, uśmiechaj się, awansuj – wszystko, byleby tylko podkreślić zasługi. Ludzie potrzebują uznania i poczucia wartości tak samo, jak potrzebują jedzenia i wody.

#10 Zachowaj spokój. Bądź życzliwy.

Niewiele osób podejmuje rozsądne i zrównoważone decyzje w atmosferze chaosu. Im poważniejsza sytuacja, której zwykle towarzyszy ostateczny termin, tym większe prawdopodobieństwo, że wszyscy będą podekscytowani i będą się miotać jak woda na gorącej patelni. W takich momentach staraj się stworzyć strefę spokoju, ale zachowaj poczucie pilności. Spokój chroni porządek, zapewnia, że rozważymy wszystkie możliwości, przywraca porządek, gdy ten się załamie i powstrzymuje ludzi przed przekrzykiwaniem się nawzajem.

Znajdujesz się w burzy. Kapitan musi ustabilizować statek, obserwować wszystkie wskaźniki, słuchać wszystkich kierowników działów i sterować nim. Jeśli lider straci głowę, zaufanie do niego zostanie utracone. A spoiwo, które trzyma zespół razem, zacznie ustępować. Tak więc oceń sytuację, działaj szybko, bądź zdecydowany, ale zachowaj spokój i nie pozwól, by inni zobaczyli, że się pocisz.

Strefa spokoju jest częścią spektrum emocjonalnego, nad którego utrzymaniem warto pracować. Każdy lider powinien starać się mieć, zdrową strefę emocji. W tej strefie możesz być trochę zirytowany, trochę wściekły, trochę kochający. W swojej strefie jesteś spokojny (przez większość czasu). Jesteś zainteresowany. Opiekuńczy, ale zachowujesz rozsądny dystans. Jesteś konsekwentny i w większości przewidywalny (co nie oznacza, że jesteś nudny i monotonny, że nigdy ich nie zaskoczysz, albo że nigdy nie wybuchniesz i nie rzucisz na kogoś ostrym spojrzeniem). Twoi ludzie dobrze wiedzą, co jest w twojej strefie i jak się do niej dostosować. Czasami wybuchasz. Czasami twoje wybuchy są słuszne i uzasadnione.

#11 Miej wizję. Bądź wymagający.

Podążający za liderem muszą wiedzieć, dokąd lider ich prowadzi i w jakim celu. Misja, cele, strategia i wizja to powszechne terminy określające, co organizacje chcą osiągnąć. Są to doskonałe i użyteczne słowa, ale lepsze określenie to – sens. Pomyśl, jak często to widzisz – “poczucie sensu”… “jaki jest sens – po co i dlaczego?”…

Sens jest punktem docelowym wizji. Energetyzuje tę wizję, nadaje jej siłę i napęd. Powinien być pozytywny i potężny, i służyć ludziom i organizacji. Liderzy muszą zaszczepić swoje własne poczucie sensu w sercu i duszy każdego komu chcą przewodzić. Sens zaczyna się od lidera na szczycie, a dzięki zaraźliwemu, dynamicznemu i pełnemu pasji przywództwu jest on przekazywany w dół organizacji.

#12 Nie korzystaj z rad swoich lęków czy wątpiących.

“Jedyna rzecz, której musimy się bać jest sam strach.” Strach jest normalną ludzką emocją. Sam w sobie nie jest zabójcą. Możemy nauczyć się być świadomi, kiedy strach nas ogarnia, i możemy uczyć się, aby działać poprzez i pomimo naszego strachu. Z drugiej strony, jeśli nie zrozumiesz, że strach jest czymś normalnym i musi być kontrolowany oraz że trzeba go pokonać, sparaliżuje cię i zatrzyma w miejscu. Nie będziesz już myśleć jasno ani dokonywać racjonalnych analiz. Przygotuj się na niego i kontroluj go, ale nigdy nie pozwól, aby to on cię kontrolował. Jeśli tak się stanie, nie będziesz w stanie przewodzić.

Malkontenci i pesymiści są wszędzie. Uważają, że to najbezpieczniejsza pozycja, w jakiej można się znaleźć. To najłatwiejsza zbroja do noszenia…. I mogą mieć rację w swojej negatywności; rzeczywistość może być po ich stronie. Ale są bardzo duże szanse, że nie jest. Możesz użyć ich narzekań tylko jako jednej linii w spektrum danych wejściowych do twojej decyzji. Wysłuchaj wszystkich, których potrzebujesz, a następnie idź za swoim nieustraszonym instynktem.

Każdy z nas musi pracować nad tym, by stać się twardogłowym realistą, bo inaczej ryzykujemy stratę czasu i energii na realizację niemożliwych do spełnienia marzeń. Jednak nieustanni pesymiści dążą do realizacji nie mniej niemożliwych marzeń. Ich strach i cynizm nie posuwają niczego do przodu. Zabijają postęp. Ilu cyników zbudowało imperia, wielkie miasta, czy potężne korporacje?

#13 Wieczny optymizm jest mnożnikiem siły.

W wojsku zawsze szuka się sposobów na wzmocnienie sił. Posiadanie lepszej łączności, dowodzenia i kontroli nad swoimi siłami niż przeciwnik ma nad swoimi to mnożnik siły. Posiadanie większych możliwości logistycznych niż przeciwnik jest mnożnikiem sił. Lepiej wyszkoleni dowódcy są mnożnikiem siły.

Nieustanny optymizm, wiara w siebie, wiara w swój cel, wiara w to, że zwyciężysz, demonstrowanie pasji i pewności siebie to mnożnik siły. Jeśli wierzysz i przygotowałeś swoich zwolenników, to twoi zwolennicy też uwierzą.