Czy kiedykolwiek czułeś, że Twój umysł przypomina pędzący pociąg pełen niespokojnych myśli? W świecie pełnym bodźców, stresu i niekończących się list „do zrobienia” medytacja może stać się schronieniem dla umysłu i serca. Tsoknyi Rinpocze i Daniel Goleman w książce Dlaczego medytujemy przypominają nam, że w tej praktyce nie chodzi o ucieczkę od rzeczywistości, ale o jej głębsze zrozumienie. Zajrzyjmy do środka, by odkryć, czym jest medytacja, dlaczego warto ją praktykować i jak rozpocząć tę transformującą podróż.
„Twój umysł odpowie na większość pytań, jeśli nauczysz się relaksować i czekać na odpowiedź.” – William S. Burroughs
Czym jest medytacja?
Medytacja to znacznie więcej niż tylko siedzenie w ciszy. W książce autorzy opisują ją jako proces oswajania umysłu, a także nawiązywania kontaktu z własnym ciałem i uczuciami. Jest to sztuka obserwacji, akceptacji i pracy z tym, co znajduje się w naszym wnętrzu.
Można ją porównać do regularnego porządkowania szuflady pełnej rozrzuconych przedmiotów. Gdy raz ją otworzymy, możemy poczuć przytłoczenie, ale stopniowo, element po elemencie, odnajdujemy harmonię i porządek. Medytacja uczy nas obecności – bycia w pełni tu i teraz, zamiast dryfowania w chaosie przeszłości lub przyszłości.
Czy warto medytować?
Zdecydowanie tak! Badania naukowe, na które powołuje się Daniel Goleman, dowodzą, że medytacja wpływa pozytywnie na nasze zdrowie psychiczne i fizyczne. Oto kilka przykładów korzyści, jakie niesie:
- Redukcja stresu: Regularna praktyka zmniejsza poziom kortyzolu, hormonu stresu, dzięki czemu stajemy się bardziej odporni na codzienne trudności.
- Zwiększenie koncentracji: Medytacja uczy nas zwracania uwagi na to, co ważne, eliminując „szumy” otaczającego nas świata.
- Rozwój współczucia: Poprzez świadome kierowanie uwagi na nasze emocje i reakcje, stajemy się bardziej empatyczni wobec siebie i innych.
Praktyczny przykład:
Wyobraź sobie dzień pełen stresujących spotkań i zadań. Wystarczy 5 minut medytacji w przerwie na lunch. Usiądź w spokojnym miejscu, skup się na oddechu i pozwól swojemu umysłowi zwolnić. Zauważysz, że po tych kilku chwilach Twoja energia i perspektywa na resztę dnia będą znacznie lepsze.
„Medytacja wiedzie do mądrości; brak mądrości pozostawia ignorancję. Bądź świadom tego, co prowadzi cię naprzód, a co wstrzymuje.” -Budda Siakjamuni
Dlaczego medytujemy?
Medytujemy, aby:
- Przywrócić harmonię w ciele i umyśle – Jak zauważa Tsoknyi Rinpocze, współczesny styl życia często wytrąca nas z równowagi, powodując, że nasze emocje i energia są „rozstrojone”. Medytacja pomaga nam odzyskać ugruntowanie i spokój.
- Pokonać wewnętrzne przeszkody – Praktyka pozwala „zrzuć to”, co nas obciąża, oraz zaprzyjaźnić się z trudnymi emocjami, zamiast z nimi walczyć.
- Budować współczucie i miłość – Medytacja rozwija empatię, ułatwia akceptację siebie i innych oraz pomaga w budowaniu głębszych relacji.
Praktyczny przykład:
Podczas kłótni z bliską osobą nasze emocje mogą nas zdominować. Regularna medytacja uczy nas chwilowej pauzy – zatrzymania się, by nie reagować impulsywnie. Taki oddech między emocją a reakcją może zapobiec eskalacji konfliktu i otworzyć drogę do zrozumienia.
Jak medytować? Od czego zacząć?
Dla wielu początki mogą być trudne – myśli wydają się nie do opanowania, a cisza onieśmiela. Kluczowe jest jednak to, aby zacząć od małych kroków:
- Ugruntowanie w ciele:
- Tsoknyi Rinpocze sugeruje, aby rozpocząć od techniki „zrzucania”. Usiądź wygodnie, zrób głęboki wydech, a następnie skieruj swoją świadomość na ciało, obserwując jego doznania.
Ćwiczenie: Rzucanie napięcia
- Usiądź wygodnie.
- Podnieś ręce, a następnie swobodnie opuść je na uda.
- Wydaj długi, głośny wydech, wyobrażając sobie, że wraz z nim opuszczasz wszystkie napięcia.
- Skieruj uwagę na ciało i pozwól sobie na chwilę całkowitego odprężenia.
- Oddychanie brzuchem:
- Oddychanie głęboko, aż do dolnej części brzucha, pomaga uspokoić system nerwowy i zredukować napięcie.
Ćwiczenie: Oddychanie brzuchem
- Połóż jedną dłoń na brzuchu.
- Zrób głęboki wdech, czując, jak brzuch się unosi.
- Powoli wypuść powietrze, wyobrażając sobie, że stres opuszcza Twoje ciało.
- Krótkie sesje:
- Zacznij od 5 minut dziennie. Stopniowo zwiększaj czas, dostosowując praktykę do swojego rytmu życia.
Najlepsze techniki medytacji
1. Mindfulness (uważność):
Skupienie na oddechu lub doznaniach w ciele pomaga zatrzymać gonitwę myśli i odnaleźć wewnętrzny spokój. Praktykuj uważność podczas codziennych czynności, takich jak mycie naczyń – skup się na dotyku wody i dźwiękach, zamiast myśleć o obowiązkach.
2. Medytacja współczucia:
Skierowanie uwagi na życzenie szczęścia i spokoju sobie oraz innym rozwija empatię. Możesz powtarzać w myślach: „Obyś był szczęśliwy. Obyś był zdrowy. Obyś był wolny od cierpienia”.
3. Mantry:
Powtarzanie prostych fraz, jak „Rzuć to wszystko” lub „Będzie, co ma być”, pomaga odpuścić stresujące myśli.
4. Medytacja ruchowa:
Delikatne ruchy, jak w tańcu, pozwalają uwolnić napięcie z ciała i ugruntować się w chwili obecnej. Wypróbuj prosty spacer, koncentrując się na każdym kroku i odczuciach w ciele.
Słowo na zakończenie
Medytacja to nie luksus ani moda, lecz uniwersalne narzędzie dostępne dla każdego. Jak pokazują Goleman i Rinpocze, jej praktyka nie wymaga wyrzeczeń ani zaawansowanego przygotowania – wystarczy gotowość do spojrzenia w głąb siebie.
W książce Dlaczego medytujemy autorzy przeprowadzają czytelnika przez praktyczne techniki, które pomagają odzyskać spokój i harmonię w codziennym życiu. Bez względu na to, czy jesteś początkującym, czy doświadczonym medytującym, znajdziesz tu inspiracje i wskazówki, jak pogłębić swoją praktykę.
Dlaczego medytujemy jest dla ciebie, jeśli:
● zastanawiasz się, czy zacząć medytować, ale nie masz pewności, czy powinieneś to robić albo od czego zacząć;
● jeśli medytujesz, ale nie bardzo wiesz, dlaczego to robisz, albo jak praktykować dalej, żeby zrobić postępy;
● jeśli już się przekonałeś do uprawiania medytacji i teraz pragniesz zachęcić do tego osobę, na której ci zależy, poprzez ofiarowanie jej tej książki.
Zapraszamy do przeczytania książki i zanurzenia się w świecie jasności umysłu i współczucia. Już kilka minut dziennie może odmienić Twoje życie.
Zacznij już dziś – kilka minut uważności to pierwszy krok ku lepszemu jutru!
„Każdy, kto szuka prawdy, ma jedno do zrobienia: patrzeć głęboko we własną istotę. Jeśli to robi we właściwy sposób, wszystkie zagadnienia rozwiązują się same przez się.” – Ramana Maharishi
Źródło: Dlaczego medytujemy Daniel Goleman, Tsoknyi Rinpoche, Wydawnictwo Rebis 2023, tłumaczenie
Katarzyna Karłowska
Podoba Ci się? 
Sprawdź też: Medytacja w Działaniu: Klucz do Transformacji Życia i Umysłu
