Dbałość. Jak komunikować swoje potrzeby i stawiać granice?

Jak komunikować swoje potrzeby i stawiać granice? Czym są granice? Dlaczego granice są ważne? W ramach każdej relacji funkcjonujemy na podstawie pewnych jasno określonych lub niewypowiedzianych ustaleń – zbioru reguł i granic. Każda znajomość, zależnie od tworzących ją ludzi i przyjętych zasad, jest inna. “Nasze dobre samopoczucie zależy od granic, które wytyczymy”, mówi Nedra Glover Tawwab autorka bestsellerów, książki Dbałość i jedna z najbardziej wpływowych psychoterapeutek w USA. Ludzie traktują nas stosownie do granic, które ustalamy. Wytyczenie zdrowych granic sprzyja spokojowi i poczuciu bycia bezpiecznym, kochanym i szanowanym. Są one oznaką tego, na ile dopuszczamy do siebie wsparcie innych i w jakim zakresie udzielamy go sami.

Dbałość. Jak komunikować swoje potrzeby i stawiać granice?

Dlaczego granice są ważne?

“Granice to punkt wyjścia do zdrowych relacji”. – Nedra Glover Tawwab

Według Nedra Glover Tawwab główne powody dla, których tak ważne jest umiejętne stawianie granic to:

Granice chronią nas przed przeforsowaniem się.
Są elementem dbałości o siebie samego.
Określają role w ramach relacji.
Stanowią komunikat o tym, jakie zachowania są w danej relacji akceptowalne, a jakie nie.
Są parametrem pozwalającym ocenić, czego można się spodziewać w relacji.
To forma prośby wobec innych, by okazali nam życzliwość, szanując nasze potrzeby.
Są sposobem komunikowania innym naszych potrzeb.
Pomagają budować zdrowe relacje.
Pozwalają unikać niedomówień.
Dzięki nim możemy się czuć bezpieczniej.

6 rodzajów granic i sposoby jak o nie zadbać?

Jest sześć podstawowych granic, o które warto zadbać:

#01 Granice fizyczne

Przestrzeń osobista i cielesny dotyk to nasze granice fizyczne. Nasza przestrzeń fizyczna to swoiste „ogrodzenie” wokół naszego ciała. Każde z nas ma tu własny poziom świadomości ciała i własny zakres komfortu oraz potrzeb.

Sposoby jak zadbać o swoje granice fizyczne:

Werbalizuj swoją potrzebę fizycznego dystansu.
Mów innym jasno, że odczuwasz dyskomfort, gdy ktoś przytula cię lub dotyka w określony sposób.

#02 Granice seksualne

Dotykanie kogokolwiek bez jego zgody nigdy nie jest dopuszczalne. Dotyk, zabarwione erotycznie komentarze czy jakiekolwiek czynności seksualne bez zgody drugiej osoby to naruszenia granic seksualnych.

Sposoby jak zadbać o swoje granice seksualne:

Zgłaszaj seksualne przekroczenia, których będziesz świadkiem lub których doświadczysz osobiście.
Nie usprawiedliwiaj u innych niewłaściwych postaw.

#03 Granice intelektualne

Granice intelektualne odnoszą się do naszych myśli i pomysłów. Wszyscy mamy prawo do swojej opinii na dowolny temat – kiedy ją wyrażamy, nie powinniśmy być zbywani, traktowani protekcjonalnie ani ośmieszani. Jednocześnie uważne podejście do tego, jakie wypowiedzi są w danej sytuacji stosowne, to wyraz honorowania granic intelektualnych innych osób.

Sposoby jak możemy zadbać o granice intelektualne:

Jeśli jesteś rodzicem, powstrzymaj się przed rozmawianiem z dzieckiem na typowo „dorosłe” tematy.
Okazuj szacunek osobom, które są od ciebie inne.

#04 Granice emocjonalne

Gdy zwierzamy się innym ze swoich uczuć, mamy prawo oczekiwać, że otrzymamy od nich emocjonalne wsparcie. A jednak części z nas wyrażanie emocji sprawia dużą trudność. Kiedy więc ktoś zbywa lub lekceważy nasze emocje czy uczucia, narusza nasze granice emocjonalne.

Sposoby jak możemy zadbać o granice emocjonalne:

Pytajmy rozmówców, czy wolą, żebyśmy wyłącznie słuchali, czy też zależy im na informacji zwrotnej. Pomoże to ustalić, czy powinniśmy próbować służyć im sugestiami lub uwagami.
Zwierzajmy się wyłącznie osobom, którym ufamy – takim, które rzeczywiście znajdą przestrzeń na nasze emocje.

#05 Granice materialne

Ten rodzaj granic dotyczy posiadanych przez nas rzeczy. Co nasze, to nasze i będziemy dzielić się tym, wyłącznie jeśli chcemy. Mamy również prawo określać, jak inni mają się obchodzić z naszą własnością.

Sposoby jak możemy zadbać o granice materialne:

Nie pożyczaj nic osobom, które pokazały wcześniej, że nie szanują cudzej własności.
Mów z góry o swoich oczekiwaniach co do tego, jak mają być traktowane twoje rzeczy.

#06 Granice czasowe

Ten typ granic sprawia wielu z nas największych trudności. Dotyczą one obszaru zarządzania czasem (również wolnym) oraz tego, na ile pozwalamy innym osobom angażować nas czasowo oraz jak reagujemy na prośby o wyświadczenie przysługi. Osoby mające trudność z ustalaniem tego typu granic często nie potrafią zrównoważyć pracy i życia prywatnego, niedostatecznie troszczą się o siebie i nie umieją na pierwszym miejscu stawiać swoich potrzeb.

Sposoby jak możemy zadbać o granice czasowe:

Zanim przystaniesz na czyjąś prośbę, zerknij w kalendarz i upewnij się, czy nie bierzesz na siebie niewykonalnego zobowiązania. Nie upychaj w swój harmonogram więcej, niż jesteś w stanie udźwignąć – później będziesz się tylko złościć.
Gdy masz dużo na głowie, pozwalaj przychodzącym połączeniom wpadać do poczty głosowej, a wiadomości pozostawiaj nieodczytane – aż do chwili, kiedy będziesz mieć nieco swobody i czas na odpowiedź.

Sprawdź też: 16 wskazówek jak lepiej zarządzać czasem

“Granice uczynią was wolnymi”. – Nedra Glover Tawwab

Czy masz problem z określaniem granic? Oto oznaki, że pora ustalić granice

Nedra Glover Tawwab wskazuje też główne symptomy, która mogą świadczyć o tym, że już czas aby ustalić własne granice. Oto one:

Czujemy się przytłoczeni.
Mamy pretensje do osób proszących nas o pomoc.
Unikamy rozmów telefonicznych i interakcji z osobami, co do których spodziewamy się, że mogą nas o coś poprosić.
Pozwalamy sobie na komentarze, że pomagamy innym, a nic z tego nie mamy.
Czujemy się wypaleni.
Marzymy często o tym, by rzucić wszystko i gdzieś znikąć.
Brak nam czasu dla samych siebie.

Dlaczego ludzie nie szanują Twoich granic?

Najczęstsze powody, dla których inni ludzie nie szanują naszych granic, zdaniem Nedra Glover Tawwab to:

Nie traktujemy siebie samych serio.
Nie pociągamy innych do odpowiedzialności.
Przepraszamy za to, że próbujemy ustalać granice.
Pozwalamy sobie na zbyt dużą elastyczność.
Mówimy w sposób niejasny.
Nie werbalizujemy naszych granic (istnieją one wyłącznie w naszej głowie).
Uznajemy, że granice wystarczy nazwać raz.

“Ludzie traktują nas stosownie do granic, które ustalamy”. – Nedra Glover Tawwab

Słowo końcowe

Granice to oczekiwania i potrzeby pomagające nam czuć się w relacjach bezpiecznie i komfortowo. Oczekiwania w ramach relacji pomagają nam utrzymywać dobrostan umysłowy i emocjonalny. Nauczenie się, kiedy mówić „tak”, a kiedy „nie”, to również kluczowy składnik dobrego samopoczucia w interakcjach z innymi.

Dbałość. O komunikowaniu swoich potrzeb, stawianiu granic i wolności bycia sobą. - Nedra Glover Tawwab — Dbałość. O komunikowaniu swoich potrzeb, stawianiu granic i wolności bycia sobą. – Nedra Glover Tawwab

Określ swoje granice i daj o nich znać innym. Granica to dla innych sygnał, jak mają się do Ciebie odnosić. Jeśli wyznaczanie granic jest dla ciebie czymś nowym lub chcesz dowiedzieć się jak nie brać na siebie za dużo, wyznaczać zdrowe granice i wyrażać swoje potrzeby to książka Dbałość Nedra Glover Tawwab jest dla Ciebie.

Ten praktyczny i pełen przykładów poradnik o komunikowaniu swoich potrzeb, stawianiu granic i wolności bycia sobą zawiera czytelny opis metody ustalania, czy zaistniał problem z granicami, komunikowania potrzeby wytyczenia granicy, a następnie podejmowania odpowiednich działań.

Komunikowanie, czego się chce, przychodzi z początku z trudem. Radzenie sobie z tym, co następuje potem, również bywa źródłem dyskomfortu. Jednak im częściej będziesz to robić, tym łatwiejsze się to stanie.

Wytyczając zdrowe granice, zapewnisz sobie, że będziesz się czuć zdrowo i szczęśliwie w relacjach i ogólnie w życiu. By ich wdrożenie miało charakter trwały, musisz jasno wyrażać swoje potrzeby – i słowami, i działaniem.

Zadbaj o siebie, ustal swoje granice, pamiętając, że ulepszasz w ten sposób swoje życie.