Jak opanować sztukę akceptacji siebie, podnieść swoją niską samoocenę i żyć bez lęku? Jak myśleć o sobie dobrze? Poczucie własnej wartości może zdecydować o sposobie twojego życia i odczuwanym z niego zadowoleniu.

Poczucie własnej wartości to rodzaj wewnętrznego przekonania, wiara w siebie, samoświadomość. Jeśli jesteś pewny siebie, z odwagą idziesz przez życie. Nie wstydzisz się siebie i akceptujesz się wraz ze swoimi słabościami. Gdy masz silne poczucie własnej wartości, w pozytywny sposób myślisz o sobie i o innych. Patrzysz z optymizmem na świat, ludzi i siebie. Otwarcie wyrażasz swoje myśli i potrzeby. Nie boisz się szczerości i krytyki. Wysoka samoocena sprawia, że cieszyć się lepszym zdrowiem psychicznym i fizycznym. W większym stopniu rozwijasz swój potencjał i czerpiesz więcej satysfakcji z życia.

Jednak gdy brakuje ci poczucia własnej wartości, masz niską samoocenę, czujesz się niepewnie. Nie akceptujesz siebie tego kim jesteś. Wyolbrzymiasz i traktujesz swoje słabości zbyt poważnie. Widzisz w sobie niedoskonałości, których nikt inny u ciebie nie zauważa. Odczuwasz rozbieżność między tym, kim jesteś, a tym, kim chcesz być.

Niskie poczucie własnej wartości często przynosi wiele bólu i cierpienia. Ludziom z niską samooceną żyje się trudniej i smutniej niż tym, którzy siebie lubią. Jeśli brak ci pewności siebie ciągle doświadczasz niskiego poczucia własnej wartości, to niestety może to negatywnie wpływać na poziom odczuwanego szczęścia i jakość życia.

“Niskie poczucie własnej wartości możemy sobie wyobrazić jako otwartą ranę. Kiedy na ranę nasypiemy soli, czujemy dotkliwy ból”. – Stefanie Stahl

Jak działa niskie poczucie własnej wartości? 13 symptomów niskiej samooceny

Stefanie Stahl, słynna psychoterapeutka, autorka bestselerowych książek Odkryj swoje wewnętrzne dziecko i Kochaj najlepiej, jak potrafisz, uważa że każdy jeśli tylko tego chce może podnieść swoją samoocenę i wzmocnić pewność siebie. Niskie poczucie własnej wartości to nie jest dożywotni wyrok, od którego nie ma odwrotu. W swojej najnowszej książce Jak myśleć o sobie dobrze?, opisuje problemy i zachowania, które mają swoje źródło w niskim poczuciu własnej wartości. Udziela też konkretnych wskazówek, co robić, aby poprawić swoją samoocenę i zyskać pewność siebie.

Rozpoznanie źródeł niskiej samooceny oraz problemów, które się z tym wiążą to pierwszy krok w budowaniu pewności siebie i zdrowego poczucia własnej wartości. Oto 13 symptomów według Stefanie Stahl, które mogą świadczyć o niskim poczuciu własnej wartości.

#01 Nadmierna drażliwość

Osoby z niską samooceną wykazują nadmierną drażliwość. Często ich niskie poczucie wartości ma swoje źródło w doświadczeniach z dzieciństwa. Gdy byli jeszcze dziećmi spotkało ich coś przykrego. Doznały bolesnych “zranień”, które nie zostały odpowiednio wyleczone. To spowodowało, że mają w sobie głęboką niepewność. Podświadomie pytają się nieustannie, czy są lubiani, czy są chciani? Mają w sobie zakorzeniony głęboki lęk przed odrzuceniem. Obawiają się, że nie są akceptowani i że nie poradzą sobie w życiu.

Dlatego też, ludzi z niskim poczuciem własnej wartości łatwo urazić. Liczą się z odrzuceniem i z tego powodu szybko zaczynają je odczuwać. Osoba z niskim poczuciem własnej wartości całkowicie neutralne czy nawet pozytywne wypowiedzi, potrafi zinterpretować jako negatywne albo wymierzone przeciwko niej.

#02 Lęk przed popełnianiem błędów i podejmowaniem złych decyzji

Osoby z niską samooceną żyją przeważnie w defensywie. Oznacza to, że starają się unikać popełniania błędów. Nie chcą przed nikim źle wypaść. Dlatego często są bierne, nie podejmują działania, aby nie popełnić pomyłki.

Ludzi wierzących we własne siły, napędza wizja sukcesu. Natomiast zachowaniem osób niepewnych siebie steruje lęk przed porażką i potencjalną kompromitacją. Osoby pewne siebie dążą do urzeczywistniania swoich marzeń i celów. Koncentrują się bardziej na swoich mocnych stronach i talentach, a nie słabościach.

U osób z niską samooceną, obawa przed popełnieniem błędu jest też często związana z lękiem przed błędną decyzją. Dlatego wiele osób niepewnych siebie ma spore trudności z decydowaniem o różnych sprawach.

Sprawdź: Jak szybciej podejmować mądrzejsze decyzje?

#03 Dążenie do perfekcji

Osoby z niską samooceną próbują się nikomu nie narazić. W tym celu stosując strategię bycia “perfekcyjnym” we wszystkim. Osoby niepewne siebie odczuwają lęk, że gdy popełnią jakiś błąd mogą komuś się narazić. Starają się więc, robić wszystko w sposób “idealny”, bo to daje im poczucie bezpieczeństwa.

Ale czy osiągnięcie perfekcji jest w ogóle możliwe? Chyba jednak nie. Dlatego też, osoby o niskiej samoocenie, nieustannie czują się sfrustrowane, ciągle próbując sprostać swoim wysokim i często nierealnym wymaganiom.

Sprawdź: Jak perfekcjonizm miesza Ci w głowie?

#04 Brak wiary we własne umiejętności

Ludzie z niską samooceną mają niskie zaufanie do siebie. Częściej koncertują się na tym, czego nie potrafią, a nie na tym, w czym są dobrzy. Lęk przed popełnieniem błędu oraz dążenie do perfekcji powodują, że wyolbrzymiają swoje niedoskonałości i nie doceniają swoich atutów.

Zamiast podejmować się wyzwań i starać się im podołać, unikają ich, rezygnują w trakcie zadania albo robią coś poniżej swoich realnych umiejętności.

#05 Lęk przed odrzuceniem

Ludzie niepewni siebie ciągle liczą się z odrzuceniem. Odczuwają ten lęk, ponieważ nie akceptują siebie. Każdy popełniony błąd traktują jak powiedzenie i dowód swoich licznych niedoskonałości.

Osoby o niskim poczuciu własnej wartości same nie potrafią się zaakceptować. Dlatego też, wydaje się im, że inni też ich w pełni nie akceptują. Ukrywają więc swoje słabości i unikają popełniania pomyłek, aby zwiększyć swoje szanse na polubienie przez innych.

#06 Unikanie konfliktu i poszukiwanie harmonii

Osoby z niską samooceną mają zablokowany kontakt z własnymi potrzebami. Odczuwają silną potrzebę utrzymania harmonii. Aby uniknąć konfrontacji i konfliktu, często zachowują własne zdanie dla siebie. Aby komuś się nie podpaść albo mu się przypodobać, są gotowe spełniać oczekiwania innych. Nie doceniają siebie, a przeceniają wartość innych.

Ludzie niepewni siebie mają trudność z odmawianiem. Mówią “tak” i zgadzają się na wiele propozycji, których tak naprawdę nie chcą. Brakuje im asertywności, a powiedzenie “nie” i potrafi wywołać u nich silny stres.

#07 Kłótliwość – atak jako forma obrony

Wśród osób z niską samooceną nie tylko są ci, którzy chcą się wszystkim przypodobać. Są też tacy, którzy stosują strategię przeciwną. Wybierają atak jako formę obrony.

Niepewni siebie ludzie, którzy bronią się przez atak, przeważnie są mniej skłonni, aby z każdym żyć w zgodzie. Gdy czują się zagrożeni, okazują gniew, agresję i szybko atakują. Przez obniżanie wartości innych, starają się dowartościować siebie.

#08 Przekonanie o małym wpływie na rzeczywistość

Osoby niepewne siebie są głęboko przekonane, że mają znikomy wpływ na swoje życie. Zarówno na rzeczywistość zewnętrzną, jak i na swój wewnętrzny świat. Są zdania, że dysponują małą siłą przebicia. Uważają, że ich słowa czy działania nie przekonają innych.

Niskie poczucie sprawczości powoduje, że raczej poddają się biegowi życia, zamiast aktywnie na nie wpływać. Wynika to też z ich większej skłonności do czekania na to, co się wydarzy, zamiast wyznaczania sobie celów i pokonywania przeszkód. Poza tym umniejszają swoje osiągnięcia. Przypisują swoje sukcesy czynnikom zewnętrznym jak “fart“, czy to że zadanie było łatwe, dlatego im się udało.

#09 Poczucie winy i wstyd

Poczucie winy to silna emocja, która umniejsza wartość człowieka. Sprawia, że czujemy się mali i nieważni. Osoby z niską samooceną mają skłonność do wyzwalania w sobie nadmiernego poczucia winy. Występuje to nawet w sytuacjach, gdy nie ma ku temu żadnych powodów.

Często osoby niepewne siebie biorą za dużą odpowiedzialność za działania innych ludzi. Gdy ktoś coś zrobi, osoby z niską samooceną, zaczynają szukać przyczyny tego zachowania i winy w sobie.

#10 Poczucie rezygnacji i brak radości życia

Stany depresyjne i niskie poczucie własnej wartości są ze sobą powiązane. Osoby niepewne siebie bywają częściej przygnębione, smutne i skarżą się na brak radości życia.

Poczucie, że są mało warci, że nie ma się na nic wpływu i właściwie żadnych praw, wyzwala w nich bezradność i rezygnację. W obliczu życiowych trudności, poddają się dużo szybciej niż osoby ze stabilną samooceną.

#11 Życie cudzym życiem, a nie własnym

Osoby z niską samooceną, postępują defensywie, rzadko stawiając sobie cele. Często się wahają i nie do końca wiedzą co chcą w życiu robić. W jakim kierunku w ogóle chcieliby podążyć? Kim być, co osiągnąć, jak żyć?

Dlatego też, ich drogę życiową często budują przypadki i składane przez innych propozycje. Ludzie niepewni siebie, częściej słuchają sugestii i pomysłów innych. Przyjmują je dla poczucia bezpieczeństwa, nie zastanawiając się, czy rzeczywiście tego chcą. Zamiast dokonać samodzielnie wyboru i podążać własną drogą, ulegają wpływowi innych i realizują cudze, a nie własne oczekiwania.

#12 Obawa przed utratą kontroli

Ludzie z niską samooceną mają ograniczone zaufanie do siebie, do innych i do otaczającego ich świata. Obserwują swoje środowisko i zwracają uwagę na to, co komu mogą powiedzieć, a czego nie. Starają się kontrolować swoje słowa, reakcje, emocje. Wciąż są spięci, a nawet w wolnym czasie nie potrafią się do końca rozluźnić.

Na osoby z niskim poczuciem wartości zawsze i wszędzie czyha jakieś zagrożenie i lęk. Wolą trzymać się sztywno rutyny, swojej strefy komfortu, tego co znają. Dzięki temu mają poczucie bezpieczeństwa.

Sprawdź: Mit kontroli. 3 rzeczy, które jesteś w stanie kontrolować w życiu

#13 Nienawiść do samego siebie

U niektórych osób niewiara w siebie jest tak silna i głęboka, że zaczynają wręcz siebie nienawidzić. Nienawidzą się za swoje złe zachowanie, za swoje niepowodzenia, za swoje słabości, za to kim są.

Nigdy z niczego nie są zadowoleni. Stale skupiają się na negatywnych stronach każdej sytuacji i na problemach, jakie mają z sobą i w swoim życiu. Taka postawa i auto-sabotaż sprawia, że nieświadomie dążą do tego, aby ich życie było pełne porażek i nieszczęść, co to tylko utwierdzi ich żałosny wizerunek. W głębi siebie wątpią w swoje prawo do istnienia i wciąż czują się nieszczęśliwi.

Uwagi końcowe

Oto najczęstsze symptomy i problemy, które wynikają z niskiego poczucia własnej wartości. Jeśli czytając je rozpoznałeś gdzieś swoje problemy i chcesz je rozwiązać, albo po prostu chcesz podnieść swoją samoocenę i zwiększyć pewność siebie to jest to możliwe.

Co prawda niskiego poczucia własnej wartości i pewności siebie nie można niestety zyskać z dnia na dzień. To proces, który wymaga czasu, wielu małych, ale konkretnych zmian nawyków i zachowań. Jednak samo rozpoznanie problemu to już połowa sukcesu na drodze do jego rozwiązania i pozytywnej zmiany. A droga ta będzie dla ciebie zdecydowanie łatwiejsza z pomocą książki Stefanie Stahl Jak myśleć o sobie dobrze? Sztuka akceptacji i życie bez lęku. Dzięki wydawnictwu Otwarte ten świetny poradnik pewności siebie jest już dostępny po polsku w tłumaczeniu Sylwii Miłkowskiej i Marty Książkiewicz.

Jak myśleć o sobie dobrze? O sztuce akceptacji i życiu bez lęku. - Stefanie Stahl
Jak myśleć o sobie dobrze? O sztuce akceptacji i życiu bez lęku. – Stefanie Stahl

Lektura książki Stefanie Stahl Jak myśleć o sobie dobrze? da ci konkretne wskazówki, które pomogą ci wzmocnić poczucie własnej wartości. Otrzymasz pomoc i cenne rady co robić i udoskonalić w wielu obszarach swojego życie. Chodzi w nich o to, aby dobrze poznać i zaakceptować siebie, lepiej funkcjonować i skuteczniej obchodzić się ze swoimi emocjami.

Przeczytasz o samoakceptacji i o tym jak zaprzyjaźnić się z samym sobą. Będzie też o relacjach, komunikacji i o właściwych sposobach jak wyrażać własne zdanie. Dowiesz się jak możesz lepiej rozumieć i regulować swoje uczucia i emocje. A co najważniejsze będzie też o działaniu, czyli o tym co robić, aby kształtować swoje życie bardziej aktywnie, samodzielnie, mając większe poczucie własnej wartości i pewność siebie.

W drodze do zbudowania swojego SILNEGO JA nie musisz się oczywiście całkowicie zmienić, chodzi raczej o przegląd i udoskonalenie twoich dotychczasowych przekonań i sposobów zachowania. Ostatecznie sam zdecydujesz, co sprawdza się najlepiej w twoim przypadku i czy któreś ze swoich obecnych nawyków i zachowań chcesz zmienić na nowe.

Zaakceptuj siebie takim, jakim jesteś, i ciesz się szczęśliwym życiem bez lęku!

Jak myśleć o sobie dobrze? O sztuce akceptacji i życiu bez lęku. - Stefanie Stahl
Jak myśleć o sobie dobrze? O sztuce akceptacji i życiu bez lęku. – Stefanie Stahl

“W życiu nie chodzi o to, aby być lubianym, ale raczej o to, by właściwie postępować”. – Stefanie Stahl