Jak być kreatywnym i genialnym jak wielki Leonardo da Vinci? Czy jest to w ogóle możliwe? Leonardo da Vinci włoski renesansowy malarz, architekt, filozof, muzyk, pisarz, odkrywca, matematyk, mechanik, anatom, wynalazca, geolog, rzeźbiarz. Prawdziwy „człowiek renesansu” o niespożytej ciekawości i wielkiej kreatywności. Leonardo nie miał żadnego formalnego wykształcenia, był samorodnym talentem i samoukiem. Jego prace naukowe daleko wyprzedzały wyobraźnie współczesnych ludzi i uczonych. Wśród jego projektów można wymienić: łódź podwodną, śmigłowiec, maszyny łatające, spadochron, strój płetwonurka, projekt czołgu napędzanego ludzkimi mięśniami, rozmaite koparki, dźwigi i całą masę innych urządzeń. Wszystkie swoje pomysły, idee, plany, projekty, przemyślenia, a także tysiące szkiców i rysunków zapisywał przez ponad 30 lat. Nie wszystkie niestety zachowały się do naszych czasów.

Dlaczego Leonardo da Vinci był tak bardzo kreatywny? Czego możemy nauczyć się od wielkiego Leonarda? Jak możemy odblokować i zwiększyć naszą kreatywność? Jeśli chcesz się dowiedzieć w szczegółach jak to zrobić sięgnij po książkę Michael J. Gelba “Myśleć jak Leonardo da Vinci. Siedem kroków do genialności“. Dzięki niej poznasz podejście do uczenia się i rozwijania swojej kreatywności na podstawie tego w jaki sposób czynił to Leonardo da Vinci. Książka ta opisuje wiele metod i wskazówek, które pozwolą Ci na odblokowanie swoich mocy twórczych i rozbudzą Twoją ciekawość świata. Dzięki niej odkryjesz sekrety nieprzeciętnej kreatywności i poznasz sposoby działania jednego z największych geniuszy ludzkości jakim był Leonardo da Vinci.

“Prostota jest szczytem wyrafinowania…”.
– Leonardo da Vinci

5 sekretów jak odblokować kreatywność i myśleć jak Leonardo da Vinci

Oto kilka wniosków, które płyną z książki Gelba “Myśleć jak Leonardo da Vinci…”

#1 Rozwijaj swoją inteligencję

Inteligencja nie jest z góry określona. Wiele osób myśli że nie może być kreatywnymi ponieważ wierzy w to, że poziom inteligencji człowieka jest stały i określony w momencie naszego urodzenia. Albo ktoś urodził się geniuszem z wysokim IQ albo nie i nic nie jesteśmy wstanie na to poradzić.

Chociaż faktycznie poszczególne osoby są obdarzone genetycznie mniejszymi lub większymi talentami w danym obszarze, badacze tacy jak Buzan, Machado, Wenger oraz wielu innych wykazało, że wyniki IQ można znacznie podnieść poprzez odpowiedni trening i rozwój intelektualny. W badaniach opublikowanych m.in. w czasopiśmie Nature, Bernard Devlin wywnioskował, że geny odpowiadają za nie więcej niż 48 % naszego ilorazu inteligencji. 52 % procent natomiast wynika z innych czynników jak opieka prenatalna, środowisko, edukacja itp.

Ponadto ludzie są obdarzeni różnymi rodzajami inteligencji. Tradycyjne testy IQ skupiają się głównie na inteligencji związanej z umiejętnościami rozumowania werbalnego i matematycznego. Amerykański psycholog, specjalista z dziedzin psychologii kognitywnej i psychologii uczenia się prof. Howard Gardner już w 1983 przedstawił teorię inteligencji wielorakiej (ang. multiple intelligences). Zakłada ona, że każdy z nas posiada co najmniej 8 mierzalnych inteligencji (w późniejszych pracach Gardner i jego koledzy skatalogowali 25 różnych podinteligencji).

8 rodzajów inteligencji i przykłady osób, nimi obdarzonych:

#1 Inteligencja logiczno-matematyczna

Oparta na myśleniu przyczynowo-skutkowym. Zdolność do dostrzegania wzorców logicznych lub liczbowych; prowadzenia długiego ciągu rozumowania.

profesje: naukowiec, matematyk osoby: Stephen Hawking, Isaac Newton, Marie Curie

#2 Inteligencja językowa (inaczej lingwistyczna, werbalna)

Opiera się na umiejętnościach wyrażania myśli poprzez mowę. Wrażliwość na dźwięk, rytmy i znaczenie słów; wrażliwość na różne funkcje języka.

profesje: dziennikarz, poeta osoby: William Shakespeare, Emily Dickinson, Jorge Luis Borges

#3 Inteligencja przyrodnicza (inaczej naturalistyczna lub środowiskowa)

Opiera się na poznaniu, docenianiu i rozumieniu natury. Zdolność do umiejętnej i subtelnej interakcji z żyjącymi stworzeniami; wrażliwość na różnice pomiędzy gatunkami.

profesje: przyrodnik, biolog, ekolog osoby: Charls Darwin, Jane Goodall, R.K. Pachauri, Menaka Gandhi, Medha Patkar

#4 Inteligencja muzyczna (inaczej słuchowa lub rytmiczna)

Odbieranie i rozumienie świata dźwięków (m.in. “słuch muzyczny”). Wrażliwość na rytmy, wysokość i barwy dźwięków, ich rozumienie i zdolność do tworzenia; rozumienie form ekspresji muzycznej.

profesje: muzyk, kompozytor osoby: Mozart, George Gershwin, Ella Fitzgerald

#5 Inteligencja przestrzenna

Rozumienie otoczenia dzięki kształtom i wyobrażeniom (“myślenie obrazami”). Zdolność  postrzegania świata wzrokowo-przestrzennego i analizowania swoich pierwotnych percepcji.

profesje: pilot, nawigator, rzeźbiarz osoby: Michelangelo, Georgia O’Keeffe, Buckminster Fuller

#6 Inteligencja ruchowa (kinestetyczna)

Opiera się na świadomości własnego ciała i ruchu. Umiejętność kontrolowania własnych ruchów ciała. Zręczność w posługiwaniu się przedmiotami, majsterkowanie, prace manualne.

profesje: sportowiec, tancerz osoby: Morihei Ueshiba, Muhammad Ali, F. M. Alexander

#7 Inteligencja interpersonalna (społeczna) 

Opiera się na zdolności do samokontroli, samokreacji, wglądu we własne emocje. Umiejętność dostrzegania i odpowiedniego reagowania na nastroje, motywacje i pragnienia innych ludzi.

profesje: sprzedawca, terapeuta osoby: Nelson Mandela, Mahatma Gandhi, Królowa Elżbieta I

#8 Inteligencja intrapersonalna (intuicyjna)

Wiedza o sobie samym, zdolność do widzenia świata z własnego punku widzenia, rozpoznawanie własnych uczuć i emocji (“mądrość życiowa). Znajomość własnych mocnych stron, słabości, pragnień i inteligencji.

profesje: wymagające trafnej samowiedzy osoby: Viktor Frankl, Thich Nhat Hanh, Matka Teresa

Model inteligencji Howarda Gardner a Inteligencja emocjonalna Daniela Golemana?

Kwestie różnego rodzaju inteligencji porusza też amerykański psycholog i publicysta naukowy Daniel Goleman, w swojej słynnej bestsellerowej książce “Inteligencja Emocjonalna“. Goleman pisząc tę książkę opierał się m.in. właśnie na modelu wielorakiej inteligencji Howarda Gardnera. Jego teoria inteligencji emocjonalnej obejmuje to, co Gardner nazywa inteligencją “intrapersonalną” i “interpersonalną”. W jego teorii samoświadomość i samoregulacja to umiejętności intrapersonalne, a empatia i umiejętności społeczne – interpersonalne.

Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej na temat inteligencji emocjonalnej sprawdź wpis: Inteligencja emocjonalna i dowiedź się czy ją posiadasz?

Jaki iloraz inteligencji miał Leonardo da Vinci?

Szacuje się, że IQ włoskiego geniusza wynosiło około 220. Dla porównania przeciętnie inteligentna osoba ma IQ na poziomie 84-116 w skalach binetowskich (90-109 w skalach wechslerowskich). Wyniki powyżej 148 są uznawane za inteligencję bardzo wysoką. Ponadto Leonardo da Vinci przejawiał niemal wszystkie rodzaje inteligencji opisane przez Howarda Gardnera.

Jaki wniosek płynie z tego dla nas?

Twój mózg jest o wiele lepszy niż myślisz! Jest bardziej elastyczny i wielowymiarowy niż jakikolwiek super komputer.

Teoria wielu inteligencji jest teraz powszechnie akceptowana i kiedy połączymy ją ze świadomością, że nasza inteligencja może być rozwijana przez całe nasze życie, stanowi to potężną inspirację dla osób aspirujących do miana ludzi renesansu.

Gdy naprawdę zrozumiesz te zadziwiające fakty, nie będziesz już ograniczał swojego potencjału!

Poznaj: 10 sposobów jak poprawić pamięć i sprawność umysłową mózgu

“Kto mało myśli, błądzi wiele”. – Leonardo da Vinci

#2 Kwestionuj wszystko

Swoją kreatywność Leonardo da Vinci zawdzięczał m.in. temu, że wszystko kwestionował. Zadawał pytania przez całe życie, szukał odpowiedzi i zawsze wątpił w wierzenia, idee i normy społeczne, które obowiązywały w jego czasach. Wiedział, że pytania zwiększają kreatywność, ponieważ potęgują zdolność myślenia osoby, które je stawia.

Dla przykładu weźmy rozwój człowieka. W pierwszych latach życia nasze umysły są zaangażowane i chłonne, cechuje nas wręcz niezaspokojone pragnienie wiedzy i ogromna ciekawość świata. Każdy zmysł dziecka jest dostosowany do odkrywania i uczenia się. Podobnie jak naukowcy, dzieci eksperymentują ze wszystkim w swoim środowisku. Gdy tylko mogą mówić, zaczynają stawiać pytania: “Mamusiu, jak to działa?”, “Dlaczego się urodziłem?”, “Tato, skąd się biorą dzieci?”, “A dlaczego….?” itd.. Dzieci naturalnie wierzą, że wszystko jest możliwe. Chcą wszystkiego doświadczać w pełni. Lepiej zrozumieć jak i dlaczego funkcjonuje.

Z wiekiem u wielu osób ten dziecięcy entuzjazm opada. Zaczynamy zadowalać się tym, że jest jak jest. Nasze życie staje się przewidywalne i nudne. Dostosowujemy się do norm i oczekiwań społecznych, puszczamy w niepamięć nasze marzenia.

Nie pozwól, abyś przemierzając drogę swojego życia, zatracił zupełnie to drzemiące w Tobie “dziecko”, które ma odwagę podążać za własnymi pasjami i marzeniami, nie godzi się na ograniczające schematy, funkcjonujące aktualnie rozwiązania i przeciętne podejście do życia.

Przychodzimy na świat obdarzeni wielką energią, zdolnością twórczą, kreatywnością i wyobraźnią. W wielu badaniach potwierdzone zostało, że osoby twórcze o dużej kreatywności mają wiele cech dziecka. Nie kierują się tym co mówią i myślą inni, ale tym co same czują i uważają za słuszne.

Z tego powodu powinieneś regularne ćwiczyć kwestionowanie wszystkiego, jeśli chcesz zwiększyć swoją kreatywność i zdolności twórcze. Jeśli czegoś nie wiesz, masz wątpliwości – pytaj. Wielkie umysły zadają świetne pytania. Pytania angażują nasze myśli. Przez kultywowanie stawiania otwartych pytań, często kontrowersyjnych i kwestionujących status quo, poszerzamy nasze perspektywy i odkrywamy nowe możliwości.

Chcesz zadawać lepsze pytania? Sprawdź: Jak zadawać lepsze pytania i otrzymywać właściwe odpowiedzi?

“Łatwiej sprzeciwić się na początku niż na końcu”. – Leonardo da Vinci

#3 Nie bój się porażki

Spora liczba wynalazków Leonarda da Vinci zawiodła. Na przykład Leonardo zbudował latającą maszynę, która nigdy nie latała. Leonardo również poniósł porażkę, gdy pewnego razu został poproszony o zbudowanie systemu przenośników na jeden z organizowanych w tym czasie bankietów. Zbudował ten system, jednak na skutek różnych niefortunnych zbiegów okoliczności spowodował pożar.

Mimo wszystko, Leonardo nigdy nie poddał się po tych niepowodzeniach i porażkach. Zamiast tego wyciągał wnioski, uczył się na ich podstawie i kontynuował swoje prace. Pomimo błędów, katastrof, porażek i rozczarowań, Leonardo nigdy nie przestał eksplorować i eksperymentować. Wykazał ogromną wytrwałość w dążeniu do wiedzy i lepszego zrozumienia otaczającego do świata.

Jeśli chcesz być bardziej kreatywny, generuj więcej pomysłów i podejmuj możliwie dużo prób. Eksperymentuj, wyciągaj wnioski i ucz się na błędach. Niech porażka i niepowodzenie będą dla Ciebie nauką i kolejnym krokiem do sukcesu.

Dowiedz się: Jak się uczyć z porażki, aby odnieść sukces?

“Przeszkoda mnie nie zegnie”. – Leonardo da Vinci

#4 Miej wysoką tolerancję na niepewność

Wielu z nas odczuwa strach i lęk, gdy staje w obliczu niepewności i czegoś co jest nam nieznane. Jednak najbardziej kreatywni ludzie mają odwagę i nie boją się niepewności. Zachowują spokój umysłu nawet w obliczu niepewności i nowej sytuacji, z którą nie mieli wcześniej do czynienia.

Powinieneś nauczyć się tolerować niejednoznaczność i niepewność, ponieważ dzięki temu stajesz się bardziej kreatywny i skuteczny, w tym nieustannie zmieniającym się świecie, w którym obecnie żyjemy. Dzięki temu budujesz też i wzmacniasz swoją mentalną siłę.

Jest to szczególnie istotne aktualnie, gdy żyjemy w “świecie VUCA“. VUCA to akronim wymyślony przez wojskowych strategów z U.S. Army War College na określenie sytuacji, jaka zaistniała po zakończeniu “zimnej wojny”: Volatility (zmienność, ulotność), Uncertainty (niepewność), Complexity (złożoność) i Ambiguity (niejednoznaczność). Hasło VUCA szybko stało się popularne w odniesieniu też do innych obszarów ludzkiej działalności m.in. do środowiska i otoczenia w jakim funkcjonują współcześnie przedsiębiorstwa.

Aby działać w tak niepewnym i zmieniającym się świecie warto rozwinąć w sobie wysoką tolerancję na niepewność. Poza tym niepewność odblokowuje Twoje kreatywne moce, ponieważ zmusza Cię do zadawania sobie trudnych pytań, poszukiwania odpowiedzi i sprawia, że ponownie analizujesz swoje strategie i przekonania.

Oceń się w skali od 1 do 10, jeśli chodzi o Twoją tolerancję na niepewność, gdzie 1 to reprezentowanie całkowitej maniakalnej potrzeby pewności przez cały czas i 10 reprezentujący oświeconego i otwartego na zmiany Leonarda da Vinci. Jakie zachowanie możesz zmienić, aby przejść o jeden punkt wyżej na tej skali?

Utrzymywanie otwartego umysłu w obliczu niepewności to jeden z najpotężniejszy sekretów do uwolnienia potencjału twórczego.

“Przemierzam kraj, pragnąc wyjaśnić sprawy, których nie rozumiem”. – Leonardo da Vinci

#5 Stosuj 7 zasad Da Vinci

Sercem książki Michaela J. Gelba “Myśleć jak Leonardo da Vinci..” jest dyskusja na temat siedmiu zasad stosowanych przez Leonarda da Vinci. Zasady te pochodzą z intensywnego studiowania życia i metod tego wielkiego człowieka renesansu.

Dobra wiadomość jest taka, że wiele z tych zasad jest intuicyjnie oczywista i wynika ze zdrowego rozsądku. Warto o nich pamiętać, rozwijać je i zastosować w praktyce.

Oto 7 zasad Leonarda da Vinci:

#1 Curiosità

Ciekawość, niezwykle ciekawe podejście do życia i niesłabnące dążenie do ciągłego uczenia się. Zawsze kwestionuj wszystko.

#2 Dimostrazione 

Pokaz, zobowiązanie do testowania wiedzy poprzez doświadczenie, wytrwałość i chęć uczenia się na błędach.

#3 Sensazione

Postrzeganie, ciągłe udoskonalanie zmysłów, wyostrzenie wszystkich swoich pięciu zmysłów, zwłaszcza wzroku, jako środka do ożywienia, doświadczenie.

#4 Sfumato 

Dosłownie “rozpływający się we mgle”. Chęć objęcia dwuznaczności, paradoksów i niepewność. Wytrzymałość na niepewność.

#5 Arte / Scienza 

Myślenie “całego mózgu”. Rozwój równowagi między nauką i sztuką, logiką i wyobraźnią.  Rozumowanie zarówno analityczne, jak i twórcze myślenie przy rozwiązywaniu problemów.

#6 Corporalità 

Sprawność fizyczna, właściwa postawa ciała, wdzięk i kondycja. Dbanie o swoje zdrowie i utrzymywanie dobrego samopoczucie poprzez ćwiczenie i obserwowanie swoich myśli i postaw psychicznych.

#7 Connessione 

„Wszystko jest powiązane ze wszystkim”. Poznanie i zrozumienie więzi łączących wszystkie rzeczy i zjawiska. Myślenie systemowe.

Jak interpretować zasady Leonarda?

Dążenie do ciągłego uczenia się jest pierwsze, ponieważ – Curiosità – pragnienie aby wiedzieć, uczyć się i wzrastać jest siłą napędową rozwoju, mądrości i odkrywania.

Jeśli jesteś zainteresowany samodzielnym myśleniem i uwolnieniem swojego umysłu od ograniczających nawyków i uprzedzeń, jesteś na dobrej drodze do drugiej zasady: Dimostrazione. Jak już była mowa w swoich poszukiwaniach prawdy Da Vinci nalegał, aby kwestionować konwencjonalną mądrość. Użył włoskiego słowa “dimostrazione” do wyrażenia znaczenia uczenia się poprzez praktyczne doświadczenie.

Trzecia zasada – Sensazione – skupia się na świadomym wyostrzaniu zmysłów. Pomyśl i przypomnij sobie chwile ze swojego życia, kiedy poczułeś się bardzo podekscytowany i bardziej żywy? Są szanse, że Twoje zmysły zostały wówczas podwyższone i uległy w tym momencie wyostrzeniu. Leonardo uważał, że doskonalenie świadomości zmysłów jest kluczem do wzbogacania doświadczenia.

Kiedy wyostrzasz zmysły, badasz głębiny doznania i przebudzasz swoje dziecinne zdolności do zadawania pytań, napotykasz wzrost niepewność i niejednoznaczność. “Wytrzymałość na niepewność” to jedna z najbardziej charakterystyczna cech bardzo kreatywnych ludzi, a Leonardo prawdopodobnie posiadał więcej tej cechy niż ktokolwiek inny. Zasada numer cztery – Sfumato – pozwala Ci zaprzyjaźnić się z paradoksem i pozwala Ci lepiej oswoić się z nieznanym i nieprzewidywalnym.

Dla równowagi i kreatywności wynikającej z niepewności wymagana jest zasada numer pięć – Arte / Scienza – lub to, co jest nazywane “myśleniem całego mózgu”.

Jednak Da Vinci uważał, że równowaga nie powinna być tylko mentalna i psychiczna. On sam był przykładem i potwierdzał znaczenie zasady numer sześć – Corporalità – dbanie o sprawność fizyczną, konieczna jest równowaga ciała i umysłu; w zdrowym ciele zdrowy duch.

Jeśli cenisz wzory, relacje, połączenia i systemy – jeśli chcesz zrozumieć, w jaki sposób Twoje marzenia, cele, wartości i najwyższe aspiracje mogą być włączone do Twojego codziennego życia – wtedy już stosujesz zasadę numer siedem – Connessione. Connessione łączy wszystko razem.

“Wszystko jest powiązane ze wszystkim”. – Leonardo da Vinci

Podsumowanie

Jeśli chcesz odblokować swoją kreatywność:

#1 Rozwijaj swoją inteligencję
#2 Kwestionuj wszystko
#3 Nie bój się porażki
#4 Miej wysoką tolerancję na niepewność
#5 Stosuj 7 zasad Leonarda da Vinci

Jeśli chcesz rozbudzić w sobie duszę człowieka renesansu, dowiedzieć się więcej na temat sposobów pracy i źródeł kreatywności Leonarda da Vinci oraz lepiej zrozumieć 7 zasad, które stosował sięgnij koniecznie po książkę “Myśleć jak Leonardo da Vinci. Siedem kroków do genialności“.

W książce tej każda z 7 zasad jest szczegółowo opisana i uzupełniona fragmentami zeszytów Leonarda, a także zilustrowana jego szkicami lub obrazami.
Znajdziesz w niej nie tylko fragmenty biografii Leonarda da Vinci, ale również ciekawe ćwiczenia, które pozwolą Ci rozwinąć swoją inteligencję, liczne porady jak rozbudzić w sobie twórcze myślenie oraz piękniej i mądrzej żyć. Autor stawia czytelnikowi też liczne pytania do refleksji i samooceny, które są zaprojektowane tak, aby stymulować Twoje myślenie i inspirować do stosowania tych zasad w praktyce. A wszystko po to, aby przynieść ducha Maestro do Twojego codziennego życia.

Jeśli chcesz poznać jeszcze inne sposoby na większą kreatywność poznaj: 10 sposobów na oryginalność, czyli jak być bardziej kreatywnym

“Zostawiajmy po sobie dobre imię i trwałą pamięć wśród śmiertelnych, aby życie nasze nie przeszło nadaremnie”. – Leonardo da Vinci

Tymczasem rozwijaj się, doświadczaj rzeczy, których nigdy nie robiłeś, kwestionuj obecny stan rzeczy, patrz na świat z różnych perspektyw, wymyślaj, próbuj, odkrywaj i nigdy się nie podawaj. Bądź kreatywny!

A Ty jakie masz sposoby na kreatywność? Podziel się swoim doświadczeniem i opinią w komentarzu.