Nasz mózg mimo, że stanowi tylko ok. 2% masy ciała i waży ok. 1,5 kg to nasz kluczowy organ. Mózg to nasze “centrum dowodzenia”. Odpowiada za funkcje życiowe, za to co robimy i myślimy. Można powiedzieć, że w mózgu zlokalizowana jest nasza osobowość, tu rodzą się wszelkie myśli, uczucia i emocje. Mózg sprawia, że jesteśmy tym, kim jesteśmy. Naukowcy i badacze nieustanie starają się zgłębiać tajemnice ludzkiego mózgu. Szukają różnych sposobów jak dba o mózg, co robić, aby mózg działał skutecznie i efektywnie. Dbanie o swój mózg powinno być jednym z naszych priorytetów. Zdrowy i sprawny mózg przekłada się bowiem na nasze osiągnięcia i dobre samopoczucie.
Nicola Morgan autorka książki „Jak wygrać życie. Pozytywnie zakręcony poradnik, jak ogarnąć codzienność“, zwraca uwagę na osiem elementów potrzebnych do rozwoju mózgu. Stosunkowo łatwo je zapamiętać bo tworzą one akronim FLOURISH, który w wolnym tłumaczeniu oznacza ROZWÓJ. Te osiem składników rozwoju mózgu i ciała ma istotny wpływ na nasze dobre samopoczucie. Przyjrzyjmy się więc po kolei każdemu z nich.
“FLOURISH – spraw by Twój mózg rozkwitał i rósł w siłę!”.
Jak dbać o mózg? Oto 8 składników rozwoju mózgu i ciała
Food (jedzenie)
Mózg potrzebuje sporo energii do działania. Zużywa ok. 20 % energii, którą czerpiemy z pożywania. Jedzenie to paliwo dla mózgu. Jeżeli będzie go za mało albo będzie złej jakości mózg nie będzie mógł funkcjonować na pełnych obrotach. Jeśli źle się odżywiasz to tak jakbyś wlewał złej jakości paliwo do sportowego samochodu. Jego osiągi będą gorsze, a nawet możesz zepsuć silnik. Mózg potrzebuje wystarczającej ilości odpowiednich, zdrowych pokarmów, aby dobrze funkcjonować.
Kluczowe znaczenie dla optymalizacji pamięci i pełnego wykorzystania potencjału Twojego mózgu ma to co spożywasz. Do pokarmów, które świetnie nadają się do poprawy pamięci i wspomagania funkcji mózgu należą m.in awokado, jagody, brokuły, olej kokosowy, jajka, zielone liściaste warzywa, tłuste ryby jak łosoś czy sardynki, kurkuma, nasiona dyni, orzechy włoskie.
Dobrze skomponowana zdrowa dieta pomaga zasilać mózg w energię, usprawnia jego działanie poprawia koncentrację i funkcje kognitywne.
Liquid (płyny)
Ludzkie ciało składa się w ok. 60-80% z wody. Bez wody nie jesteśmy stanie zbyt długo przeżyć. Bez jedzenia można przeżyć ok. miesiąca, ale bez wody tylko ok. 3-5 dni. Potrzebujemy regularnie nawadniać nasz organizm.
Woda, wchodzi w skład różnych napojów. Niektóre z nich są bardziej korzystne dla naszego zdrowia, inne mniej, a niektóre wręcz mogą nam szkodzić. Zwłaszcza powinniśmy unikać alkoholu oraz gazowanych napojów pełnych cukru i sztucznych dodatków.
Również nadmiar wody może mieć dla nas przykre konsekwencje. Skutkuje m.in. wypłukiwaniem z organizmu jonów sodu, co zaburza gospodarkę izotoniczną.
Jednym z objawów zbyt małej ilości płynów w organizmie może być spadek koncentracji i bóle głowy. Jeśli chcesz, aby Twój mózg i Twoje ciało dobrze funkcjonowało pij odpowiednią ilość wody, aby się nie odwadniać. Najlepiej nie czekaj, aż poczujesz pragnienie. Jeśli chce Ci się pić, to sygnał, że Twój organizm już jest odwodniony.
Oxygen (tlen)
Atmosfera ziemska jest niejednorodną powłoką złożoną z mieszaniny gazów powszechnie nazywanej powietrzem. Około 21% powietrza
stanowi tlen, który jest nam niezbędny do życia.
Mózg potrzebuje dużej ilości tlenu do prawidłowego funkcjonowania. Jest organem wrażliwym na jego niedobór. Nawet chwilowe niedotlenienie mózgu może mieć przykre następstwa i zakończyć się uszkodzeniem lub nawet obumarciem części mózgu.
Tlen przemieszcza się po naszym ciele i mózgu przez krwiobieg. Oczywiście robi to sam z siebie, bez naszego większego udziału. Nie musimy się za bardzo zastanawiać nad oddychaniem. Jednak jeśli siedzieliśmy przez jakiś czas bez większej aktywności fizycznej lub przebywaliśmy w dusznym pomieszczeniu, nasz organizm może dać nam sygnał, że jest niedotleniony. Zwłaszcza w zamkniętych pomieszczeniach pełnych ludzi, gdzie pracują różne urządzenia, ilość tlenu drastycznie się zmniejsza.
Aby się dotlenić organizm wpraw swoje ciało w ruch. Przespaceruj się, a jeśli masz możliwość poćwicz. Ćwiczenia zwłaszcza aerobowe (bieganie, jazda na rowerze, pływanie, aerobik itp.) podnoszą tętno, dotleniają i usprawniają aktywność mózgu. Nawet kilka podskoków, czy wchodzenie po schodach może pomoc. Najlepiej wyjdź na świeże powietrze i pamiętaj o wietrzeniu pomieszczeń, w którym przebywasz. Przebywanie w pomieszczeniu, które nie było wietrzone przez długi czas, obniża aktywność mózgu i osłabia zdolność do skupiania uwagi.
Mózg zawsze powinien być dobrze dotleniony, aby pracować aktywnie i wydajnie.
Use (użyteczność)
Znasz to powiedzenie „organ nieużywany zanika”? Nasz mózg wykonuje bardzo wiele różnorodnych czynności. Różne nasze działania, aktywują nieco inne obszary mózgu. Jeśli spędzasz dużo czasu na jednej czynności, tworzysz coraz silniejsze połączenia w tych rejonach mózgu, z których w danym momencie korzystasz.
Mózg działa trochę na zasadzie „użyj albo wyrzuć”. Jeśli nie będziesz korzystać z pewnych obszarów mózgu, z czasem możesz zacząć tracić znajdujące się tam połączenia synaptyczne. Na przykład jeśli regularnie będziesz grał na jakimś instrumencie w mózgu powstaną połączenia związane z tą aktywności. Jednak jeśli przestaniesz grać na dłuższy czas, te połączenia osłabną i zaczną zanikać.
Ćwicz swój mózg. Rób to, w czym chcesz być dobry, ponieważ mózg rozwija części, których używasz.
Sprawdź: 8 łatwych i skutecznych sposobów, aby ćwiczyć mózg
Rrelaxation (odpoczynek)
Wiele osób w pogodni za osiągnięciami i sukcesem zapomina o odpoczynku. Stara się pracować non-stop. Działając w ten sposób, z czasem nasz mózg i organizm odmówi posłuszeństwa. Ciągła harówka, bez wytchnienia, negatywnie odbije się na naszym zdrowiu. Również nasza produktywność ulegnie pogorszeniu.
Odpoczynek, regeneracja sił i robienie sobie przerw w pracy przynosi wiele korzyści. Relaksujące czynności sprawią, że będziemy bardziej wydajnie pracować. Poprawi się nasza zdolności uczenia się, zapamiętywania i koncentracji. Odpoczynek poprawia też zdrowie psychiczne i nastrój. Zapobiega i łagodzi stres.
Nie traktuj odpoczynku jako luksusu czy nagrodę za pracę, ale jako ważny i konieczny element dla zachowania zdrowia, efektywnego funkcjonowania i dobrego samopoczucia.
Iinterest (zainteresowania)
Mózg działa najlepiej jak jesteśmy zainteresowani tym co robimy. Kiedy coś nas ekscytuje uwalnia się dopamina. Wywołuje ona uczucie przyjemności, podniecenia i szczęścia. Ten neuroprzekaźnik sprawia też, że łatwiej się uczymy i przetwarzamy informacje.
Mózg nieznośni nudy. Jeśli się nudzisz tracisz koncentracje i zainteresowanie. Jeśli wykonujesz jakieś nudne zadania, szukaj sposobów i staraj się, aby je w jakiś sposób uatrakcyjnić. Mózg lubi nowości i różnorodność. Urozmaicaj i różnicuj swoją pracę. „Przełączaj” się między różnymi tematami i sposobami myślenia. Nie chodzi tu o nieefektywną “wielozadaniowość” i robienie kilku rzeczy na raz, ale o angażowanie się w różnorodne zajęcia, ciekawość i patrzenie z rożnych perspektyw. Pamiętaj zmiana budzi mózg do działania.
Oprócz tego pozwól, aby od czasu do czasu Twoje myśli po prostu dryfowały, bez skupiania się na jakimś konkretnym zagadnieniu. Twój mózg będzie lepiej funkcjonował jeśli dasz mu chwilę wytchnienia i pozwolisz myślom płynąć swobodnie.
Sprawdź: 10 sposobów jak poprawić pamięć i sprawność umysłową mózgu
Ssleep (sen)
Sen wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne, skupienie, produktywność, poziomy energii, a nawet wagę ciała (badania pokazują, że po słabo przespanej nocy częściej wybieramy pokarmy słodkie i tłuste).
Zarwanie nocy raz na jakiś czas nie jest problemem, jednak regularne niedosypianie, będzie miało na nas niekorzystny wpływ. Sen wpływa na nasz nastrój, samopoczucie, zdolności do przyswajania wiedzy, poziom stresu i prawie każdy obszar działania naszego organizmu. Pamiętaj więc o tym, aby się wysypiać i uzyskaj większą kontrolę nad jakością swojego snu.
Sprawdź: Skutki braku snu, o których powinieneś wiedzieć.
Happiness (szczęście)
Prawdopodobnie każdy z nas chce być w życiu szczęśliwy. Doświadczanie rzeczy, które sprawiają, że czujemy się naprawdę szczęśliwi jest ważne. Choć nie każda chwila będzie dla nas źródłem radości, powinniśmy starać się, aby w naszym życiu nie brakowało odpowiedniej dawki szczęścia.
Oczywiście smutne, przykre i złe rzeczy niestety mogą się pojawić w naszym życiu. Prawdopodobnie każdy z nas ma od czasu do czasu gorszy okres w swoim życiu, doznał jakiegoś bólu czy straty. Tym bardziej warto pomyśleć o czymś co może poprawić nam samopoczucie. Znajdź aktywności, które polepszą Twój nastrój i sprawią, że się uśmiechniesz. Dla każdego będzie to coś innego np. wycieczka do lasu, relaksująca kąpiel, wylegiwanie się na słońcu, słuchanie ulubionej muzyki itp.
Nagradzaj siebie, gdy dobrze sobie radzisz lub ciężko pracowałeś. Śmiech to świetne lekarstwo i doping dla mózgu. Akt uśmiechania się i śmiechu uwalnia substancje chemiczne mózgu zwane „endorfinami”, które często określa się jako „hormony szczęścia”
Sprawdź: Co robić aby być szczęśliwym? Nawyki naprawdę szczęśliwych ludzi
Uwagi końcowe
Oto poznałeś osiem składników rozwoju mózgu i ciała. Branie pod uwagę i praktykowanie tych ośmiu składników rozwoju mózgu i ciała na co dzień może pomóc nam lepiej się czuć i funkcjonować. Korzystnie wpłynie na nasze dobre samopoczucie.
Książka „Jak wygrać życie. Pozytywnie zakręcony poradnik, jak ogarnąć codzienność“, którą napisała Nicola Morgan opisuje wiele sposobów w jaki można wprowadzać te osiem elementów FLOURISH do swojego życia. Książka jest dostępna po polsku w tłumaczeniu Alicji Laskowskiej Dowiesz się z niej więcej jak działa Twój mózg i jak funkcjonuje Twoje ciało, aby móc lepiej o nie dbać i nad nim panować. Książka oferuje wiele praktycznych wskazówek jak radzić sobie z wyzwaniami, cieszyć się życiem i osiągać pełnie swojego potencjału. Mimo, iż w założeniu książka kierowana jest do nastoletnich czytelników, również dorośli mogą się z niej wiele nauczyć. Warto po nią sięgnąć, aby poznać pomysły na działania, które wprowadzą do naszej codzienności pozytywną energię.
“Wszystko sprowadza się do przejęcia kontroli nad własnym życiem i samopoczuciem”. – Nicola Morgan
Masz w sobie siłę, aby osiągnąć pełnię swojego życiowego potencjału, a zdrowy mózg i ciało Ci w tym pomoże! No dalej pokaż do potrafisz. Wygraj swoje życie!
